طراحی تاسیسات بیمارستان (پروژه بیمارستان 160 تخت خوابی)

• مرضیه ابراهیمی
• • تأسیسات ساختمان

فصل اول: گزارش تاسيسات مكانيكي

بخش اول: تاسيسات گرمائي، تعويض هوا و تهويه مطبوع

  ۱-  نكات عمومي و تقسیم بندی

    این بيمارستان در داخل بافت شهری در ۴ طبقه جمعاً بازيربناي كل ۱۴۳۰۰ متر مربع احداث مي شود و از قسمت هاي زير تشكيل مي شود.

۱-۲-۱ طبقه همكف

    در اين طبقه فضاهای اصلی تاسیساتی از قبیل موتورخانه مرکزی، مراکز تولید و توزیع گازهای طبی، آشپزخانه، رختشویخانه، درمانگاهها، اورژانس، آزمایشگاه و فیزیوتراپی و ورودی اصلی بیمارستان قرارداد . سطح زیربنای این طبقه حدود ۵۷۲۶ متر مربع می باشد.

۱-۲-۲ طبقه اول

    در اين طبقه بخش هاي جراحي، اعمال زنان و زایمان، مراقبت هاي ويژه، و بخش های بستری و اتاق هوارسان قرار دارد. سطح زیر بنای این طبقه حدود ۴۴۲۰ متر مربع می باشد.

۱-۲-۳ طبقه دوم

    بخش هاي بستري زنان، اطفال، جراحی خاص و اتاق های هوارسان در این طبقه قرار دارد. سطح زيربناي اين طبقه حدود ۳۶۳۰ متر مربع است.

۱-۲-۴ طبقه سوم

    در اين طبقه مدیریت های اداری و سالن جلسات قرار دارد. سطح زیربنای این طبقه حدود۵۲۴ متر مربع می باشد.

۲- شرايط هواي خارج

۲-۱ مقدمه

    منظور از شرايط آب و هوائي، بدست آوردن ارقامي از شرايط هواي خارج، دماي خشك، رطوبت نسبي و اختلاف دماي روزانه در تابستان است كه براي محاسبات گرمايش و سرمايش بكار برده مي شود.

    در كتاب ASHRAE FUNDAMENTAL براي بدست آوردن عدد دقيق دماي خشك در تابستان و زمستان احتياج به دماي ساعت به ساعت هواي بيرون در طول فصل سرد و گرم مي باشد. با توجه به اينكه در آمارهاي سازمان هواشناسي دماي ساعت به ساعت ثبت نشده است با استفاده از آمار ثبت شده در كتاب ASHRAE FUNDAMENTAL براساس ۲/۵ درصد و همچنين آمار منتشر شده توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور نشریه شماره ۲۷۱ مبناي تعيين درجه حرارت ها و اطلاعات قرار مي گيرد.

۲-۲ شرايط انتخابي طرح

۲-۲-۱ موقعيت جغرافيائي

• عرض جغرافيائي ۵۵ ، ۳۸   عرض شمالي
• طول جغرافيائي  ۴۴،۳۰ –  طول شرقي
• ازتفاع از سطح دريا ۱۱۴۰   متر (۳۷۵۰  فوت )

۲-۲-۲ شرايط تابستاني

• دماي خشك ۹۱/۵ درجه فارنهايت
• دماي مرطوب ۶۷/۷ درجه فرنهايت
• تغييرات دماي روزانه   ۲۸  درجه فارنهايت
• رطوبت نسبي در ساعت ۳ بعد از ظهر ۳/۳۱ درصد

۳-۲-۲ شرايط زمستاني

• دماي خشك ۹/۵۹ درجه فارنهايت
• رطوبت نسبي ۸۶ درصد

۳- شرايط هواي فضاهاي داخلي

    شرايط هواي داخل فضاهاي بيمارستاني مي بايست از دو جنبه تأمين گردد اول ايجاد شرايط آسايش شامل تأمين دما و رطوبت و هواي تازه مورد نياز جهت افراد و دوم ايجاد شرايط ويژه هواي فضاهاي بيمارستاني، اصولاً در تهويه مطبوع بيمارستان ها مسائل بهداشتي بيش از مسائل مربوط به احساس راحتي مورد توجه مي باشد . زيرا در بسياري از موارد تهويه صحيح سهم مهمي در پيشرفت معالجات داشته ودر بعضي موارد اساس معالجه را تشكيل مي دهد . لذا در انتخاب سيستم هاي تهيه مطبوع بيمارستان اصول زيرمي بايست درنظرگرفته شود.

    الف – شرايط خاص تعويض و تصفيه هوا براي خارج كردن آلودگي هاي ( ميكروارگانيسم هائي كه در هوا زندگي مي كنند ) از قسمت هاي مختلف .

    ب – تأمين و نگهداري وكنترل شرايط لازم درجه حرارت و رطوبت نسبي در قسمت هاي مختلف بيمارستان متناسب با نياز تخصصي هر بخش در جهت بهبود يا درمان بيماران .

    ج – محدوديت انتقال هوا بين فضاهاي گوناگون به منظور جلوگيري از انتشار آلودگي عفوني و ميكروبي .

۳-۱- منابع آلودگي، روش هاي جلوگيري از انتقال آلودگي

    يك مسئله مهم در تهويه بيمارستان ها محدود نمودن جريان هوا بين فضاهاي مختلف است . آزمايش نشان داده است كه يك عمل عادي مثل مرتب كردن رختخواب ها باعث انتقال مقدار زيادي از آلودگي هاي موجود در اطاق به راهرو و اطاق هاي مجاور مي باشد .

    با توجه به مثال فوق كه يكي از عمليات روزمره بيمارستان ها است لزوم تنظيم جريان هاي هوا به نحوي كه انتقال آلودگي ها به حداقل برسد روشن مي شود .

    نتيجه كوشش هايي كه در جهت نابود كردن ويروسها به وسيله اشعه ماوراء بنفش ULTRA VIOLET به عمل آمده است به آن درجه از كيفيت مطلوب نبوده است كه در اين زمينه توصيه شود . مناسب ترين روش براي جلوگيري از نفوذ و انتشار ويروس ها و باكتري ها در ساختمان بيمارستان ها انتخاب محل مناسب نصب دريچه هاي ورود و خروج هواي دستگاه هاي تهويه مطبوع است . اين دريچه ها تا حد امكان بايد در دو جهت مخالف يكديگر نصب شده و فاصله دريچه هاي ورود هوا از دريچه هاي تخليه هوا و هواكش ها، ترمينال هاي هواكش فاضلاب و خروجي تلمبه هاي خلاء نبايد از ۹ متر كمتر باشد .

    از آنجا كه هواي خارج در اغلب مناطق بطور نسبي عاري از ويروس ها و باكتري ها است بارعايت اين مسائل تا حدزيادي ساختمان رامي توان محافظت نمود.

    دما ورطوبت هواتأثير زيادي در رشد ونمو وتكثيرويروس ها وباكتري هاي هوازي دارند . تحقيقاتي كه در موسسه تحقيقات پزشكي و بيوشيمي دانشگاه شيكاگو انجام شده است، نشان داده است مناسب ترين شرايط بيولوژيكي براي كاهش درجه رشد و نمو تكثير باكتري هاي هوازي تأمين رطوبت نسبي ۵۵-۴۵ درصد مي باشد .

۳-۲- فيلترهاي تصفيه هوا

تصفيه هواي تازه به معني جذب ذرات گرد و غبار، جذب و معدوم كردن باكتري ها ياويروس ها مي باشد. كتاب ASHRAE جلد(۲۰۱۳)HVAC HAND BOOK تعداد بستر و راندمان فيلترهاي مورد نياز بخش هاي مختلف بيمارستان را به شرح جدول ۳-۲ پيشنهاد مي كند. در فضاهايي كه دستگاه تهويه مطبوع بايد دو بستر فيلترداشته باشد، يك بستر در ورود هوا و ديگري پس از دمنده هوا و در فضاهاي با يك بستر فيلتر،‌ فيلتر در ورود هوا به دستگاه نصب خواهد شد .

 ( جدول شماره ۳-۲ )

توضيحات :

• در سيستم هوارساني صددرصد هواي خارج، راندمان فيلتر مي تواند تا ۸۰ درصد كاهش يابد .
• قسمت فيلتر در دستگاه هوارسان مخصوصاً در قسمت مكش دمنده هوا، بايد بطور كامل هوابندي شود . چرا كه كوچكترين منفذي كه هواي خارج را به داخل دستگاه هدايت كند ، باعث كاهش شديد راندمان تصفيه خواهد شد .
• با نصب مانومتر قبل و بعد از قسمت فيلتر بايد افت فشار روي فيلتر را كنترل كرده و به موقع فيلترها را تعويض نمود .

۳-۳- جابجايي هوا

    كنترل جريان هوا بين فضاهاي مختلف بيمارستان از مهمترين عواملي است كه ميتواند از انتشار آلودگي جلوگيري نمايد . گرچه كنترل جريان هوا در فضاهاي مختلف به علت وجود درهاي باز، اختلاف دما بين فضاها، شافت هاي مختلف تاسيساتي، چاه آسانسور، راه پله، چندان كار عملي و ساده اي نيست .

    ولي با طرح مناسب وايجاد فشارهاي نسبي مثبت و منفي مي توان اين امر را تا حدي اجرا نمود .

    كتاب ASHRAE HVAC  HAND BOOK  ۲۰۱۳ راه حل هاي زير را براي كنترل جريان هوا پيشنهاد مي كند :

• استفاده از جريانات هوا با جريان آرام (LAMINAR FLOW) و سرعت در حدود (۹۰-۲۰ ) فوت در دقيقه در اتاق هاي عمل و ساير فضاهاي حساس .
• ايجاد فشار نسبي منفي در فضاهاي بخش تشريح و كثيف به اين ترتيب كه هواي تخليه شده از فضا حداقل ۱۵ درصد بيشتر از هواي رفت به آن فضا باشد .
• ايجاد فشار مثبت در فضاي حساس و تميز، به اين ترتيب كه هواي رفت حداقل ۱۵ درصد بيشتر از هواي تخليه باشد .
• استفاده از نوارهاي هوابندي روي درها و پنجره هايي كه عبور هوا از آنها مجاز نمي باشد.
• ارسال هوا تا حد امكان در كليه فضاها از سقف و تخليه از دريچه هايي نزديك كف و گوشه هاي فضا . اين نحوه توزيع هوا منطقه تميز را در ارتفاع كار و تنفس افراد، تأمين مي نمايد .

۳-۴- شرايط دما، رطوبت،فشارودرجة پاكيزگي هوادرفضاهاي مختلف بيمارستان

    شرايط دما و رطوبت نسبي و ميزان تعويض و فشارهاي نسبي فضا و درجه پاكيزگي هوا در فضاهاي مختلف بيمارستان استانداردهاي متداول به شرح جدول ۳-۳ مي باشد .

    ارقام و استانداردهايي كه در اين بند از گزارش آمده از آخرين انتشارات رسمي موسسات بين المللي، كه در دسترس مي باشد، اخذ شده است اين ارقام اساساً به عنوان مباني قابل قبول در طراحي تاسيسات گرمايش و تعويض هوا وتهويه مطبوع فضاهاي داخل ساختمان اين بيمارستان با رعايت دو نكته زير، مورد استفاده قرار مي گردد .

• ارقام داده شده حداقل نياز فضاهاي بيمارستان در كشورهايي است كه محيط بيمارستان از نظر درجه ضدعفوني و استريل بودن فضاها و پاكيزگي هوا با محيط بيمارستان در كشور ما متفاوت است به علاوه تكنولوژي پيشرفته در صنعت فيلتر سازي آن كشورها، امكان دسترسي سريع و مداوم را به هر نوع فيلتر ( و ديگر وسايل ميكروب زدايي ) فراهم آورده است .
• به منظور جلوگيري از اشكالات دوره بهره برداري، گرايش به سمت سيستم هاي ساده تر و در برخي موارد استانداردهاي پائين تر خواهد بود كه هنگام بررسي و انتخاب سيستم در هر يك از فضاها به آن اشاره خواهد شد .

جداول طراحی را می توانید از اینجا دریافت نمایید:

[wpdm_package id=’4519′]

۴- انواع سيستم هاي سرمايش،‌ گرمايش، تعويض هوا و تهويه مطبوع

به منظور شناخت توانايي در تأمين شرايط مورد نياز بخشهاي مختلف بيمارستان‌، ابتدا انواع سيستم هاي تهويه مطبوع توضيح داده مي شود. علاوه بر شرایط آب و هوایی که این بیمارستان در منطقه سرد و کوهستانی واقع شده عوامل دیگری كه در كاربرد سيستم هاي مختلف مورد نظر هستند عبارتند از :

• كنترل ميزان صدا
• مشكلات نگهداري و راهبري سيستم
• انعطاف پذيري براي گسترش و توسعه سيستم در بخشهايي كه در آينده توسعه خواهند يافت
• منطقه بندي از نظر كنترل يكنواخت دما و رطوبت
• امكان تنظيم فشارهاي مثبت و منفي
• امكان تصفيه هوا تا درجه مورد نياز

سيستــــم هاي تأسيسات مكانيكي و تهويه مطبوع در درجه اول تابعي از نوع سیستم سرمایش می باشند.

۴-۱- انواع سيستم هاي سرمايش متداول در اقلیم سرد و کوهستانی

• سيستم سرمايش تبخيري
• سيستم سرمايش با آب خنك شده توسط چيلر تراکمی و يا آبزربشن یا انواع دیگر
• سيستم سرمايش توسط انبساط مستقيم ماده مبرد در كويلهاي سرمايش  (DX)

۴-۱-۱- سيستم سرمايش تبخيري

          در اين سيستم سرمايش توسط تبخير آب در دماي ثابت در مجاورت هواي ارسالي به فضا انجام مي گيرد . اين سيستم از ديرباز يكي از ساده ترين و ارزان ترين و شناخته شده ترين سيستم هاي سرمايش بوده است . تحول سرمايش تبخيري يك تحول آدياباتيك بوده و در طي آن ضمن ثابت بودن دماي مرطوب (WB) مقدار دماي خشك (DB) هواي ارسالي كاهش مي يابد و در عوض رطوبت نسبي آن افزايش مي يابد . از انواع سيستم هاي سرمايش تبخيري كولر آبي و زنت و ايرواشر را مي توان نام برد .

۴-۱-۲- سيستم سرمايش با آب خنك شده توسط چيلر ضربه اي و يا آبزربشن یا انواع دیگر

 در اين سيستم سرمايش توسط جريان آب خنك شده، در داخل كويلهاي سرمايش واحدهاي انتهائي (TERMINAL UNIT) و عبور هواي ارسالي به فضا، ‌از روي آن كويل ها تأمين مي گردد .

  آب خـنك شده توسط چيلر ضربه اي و يا آبزربشن تأمين مي شود كه اين دستگاهها معمولاً در موتورخانه مركزي قرار گرفته و آب خنك توسط لوله كشي به واحدهاي انتهائي (TERMINAL UNIT) ارسال مي گردد.

۴-۱-۳- سيستم سرمايش توسط انبساط مستقيم ماده مبرد در كويلهاي سرمايش DX

 در اين سيستم، سرمايش توسط انبساط مستقيم ماده مبرد در كويلهاي سرمايش واحدهاي انتهائي و عبور هواي ارسالي به فضا ، از روي آن كويلها تأمين مي گردد.

 دستگاه خنك كننده ماده مبرد (COMPRESOOR – CONDENSER ) يا به صورت يكپارچه با واحدهاي انتهائي مي باشد ، از قبيل:‌ كولرهاي گازي و پكيج يونيت و يا به صورت مجزا از آنها (split unit) مي باشد.

۴-۲- سيستم گرمايش متناسب با سيستم هاي سرمايش

۴-۲-۱- در صورتي كه سيستم سرمايش تبخيري انتخاب شود ، سيستم گرمايش متناسب با آن معمولاً سيستم گرمايش مركزي با ديگ آب گرم مي باشد كه در آن آب گرم به صورت مركزي و در موتورخانه توسط ديگ آبگرم تهيه و سپس توسط پمپهائي در يك شبكه لوله كشي به سمت واحدهاي انتهائي جريان مي يابد و در مورد كولرهاي آبي واحدهاي انتهائي معمولاً رادياتور است . درمورد زنت وايرواشر واحد انتهائي كويل گرم كننده واقع در دستگاه زنت و يا ايرواشر مي باشد .

۴-۲-۲- در صورتي كه سيستم سرمايش با آب خنك شده انتخاب شود ، گرمايش متناسب با آن بسته به اينكه دستگاه مبرد چيلر ضربه اي باشد و يا آبزربشن متفاوت خواهد بود . در مورد چيلرهاي ضربه اي گرمايش مناسب با آن معمولاً سيستم گرمايش مركزي با ديگ آبگرم مي باشد . در مورد چيلرهاي آبزربشن چون انرژي مورد لزوم آنها مخصوصاً در بيمارستانها كه مصرف بخار زياد و متنوع است معمولاً توسط دیگ های بخار تأمين مي گردد ، لذا گرمايش متناسب با اين سيستم معمولاً سيستم گرمايش مركزي توسط مبدلهاي حرارتي بخار به آب گرم مي باشد .

 واحدهاي انتهائي هم براي سرمايش و هم براي گرمايش مورد استفاده قرار مي گيرند معمولاً فن كويل و يا هوارسان خواهد بود . در مورد دستگاه هوارسان در مواردي كه لوله كشي بخار در ساختمان اجتناب ناپذير باشد گرمايش مي تواند توسط كويلهاي بخار هوارسانها مخصوصآ در اقلیم های سرد تأمين گردد .

۴-۲-۳- در صورتيكه سيستم سرمايش توسط انبساط مستقيم ماده مبرد تأمين گردد ، سيستم گرمايش متناسب با آن در مورد كولرهاي گازي مي تواند سيستم گرمايش مركزي با ديگ آبگرم و واحدهاي انتهائي رادياتور باشد و يا بوسيله تعبيه المان هاي حرارتي از نوع برقي در داخل كولرهاي گازي گرمايش لازم تأمين گردد.

۴-۳- بررسي و مقايسه فني سيستم ها

 جهت مقايسه فني و اقتصادي سيستم ها ابتدا به مقايسه فني و اقتصادي از انواع واحدهاي انتهائي(TERMINAL UNIT) و سپس بامقايسه فني و اقتصادي انواع دستگاه هاي مركزي سرمايش و گرمايش مي پردازيم .

۴-۳-۱- واحدهاي انتهائي (TERMINAL UNIT)

۴-۳-۱-۱- رادياتور

رادياتور فقط قادر به تأمين گرمايش در زمستان مي باشد. گرمايش با رادياتور سيستم نسبتاً ساده اي است. در اين سيستم امكان كنترل اتوماتيك و دقيق دما در هر يك از فضاها وجود ندارد همچنين رطوبت نسبي فضاهاي مختلف غيرقابل كنترل مي باشد . بنابراين براي فضاهاي حساس، اين سيستم، كاربردي ندارد. ولي در بسياري از فضاهاي بيمارستاني كه كنترل دقيق دما و همچنين ميزان رطوبت نسبي از اهميت ويژه اي برخوردار نيست مي توان از آن استفاده نمود، از قبيل كريدورهاي ورودي، قسمت هاي اداري، درمانگاه ها، سرويس ها و رختكن ها و رستوران و حتي بخش هاي بستري ( به شرطي كه كنترل رطوبت نسبي مورد نظر نباشد ) قابل استفاده است .

۴-۳-۱-۲- كولر آبي

  اين سيستم فقط قادر به تأمين سرمايش در تابستان مي باشد . با توجه به شرايط تابستاني هواي خارج يعني ۵/۹۱درجه فارنهايت و رطوبت نسبي ۴۱ درصد دماي خشك هواي خروجي از كولر آبي در اين شرايط حدود ۷۱ درجه فارنهايت مي باشد كه عدد مناسبي نمي باشد.( مطابق شکل صفحه پیوست)

 از معايب كولر آبي عدم امكان تصفيه هوا و عدم امكان كنترل دما و رطوبت نسبي در هنگامي كه شرايط هواي خارج با شرايط طراحي متفاوت است مي باشد، بنابراين اين سيستم براي فضاهاي حساس كاربردي ندارد .

در مواردي كه شرايط طراحي هواي خارج در تابستان ، مقادير بسيار زيادي هواي ارسالي را ديكته مي كند جريان مقادير زياد هوا از روي بدن افراد مخصوصاً در مورد بيماران بستري ايجاد ناراحتي و حتي موجب تشديد بيماري خواهد شد. همچنين تعادل فشارهاي داخلي بيمارستان را به هم مي زند وموجب نفوذ و انتشار احتمالي هواي آلوده به ديگر فضاها مي شود.  درمناطقي نيز كه هواي خارج داراي رطوبت نسبي بالائي است كولر آبي باعث افزايش بيش از حد رطوبت مي شود كه اين امر ضمن ايجاد ناراحتي در افراد امكان رشد باكتريها را افزايش مي دهد .

 از مزاياي كولر آبي مي توان به هزينه سرمايه گذاري اوليه پائين و مصرف كم انرژي ، نصب راه اندازي آسان و همچنين سهولت نگهداري اشاره كرد .

 از نكات بالا اين نتيجه حاصل مي شود كه كاربرد كولر آبي در اين پروژه از نظر فني پاسخگويي تأمين نياز سيستم برودتي براي برخي از فضاهاي غير حساس را دارا مي باشد و بـدليل فرم خاص معماري پـروژه و اجراي آن به هيچ عنوان نمي توان از اين سيستم استفاده نمود .

۴-۳-۱-۳- زنت

 زنت در واقع يك كولر آبي است كه در آن يك كويل گرمائي پيش بيني شده است . لذا اين دستگاه مي تواند شرايط زمستاني را نيز تأمين كند .

  كـويل گرمائي اين دستگاه اساساً براي صددرصد هواي تازه محاسبه نمي شود ولي مي توان بر حسب نياز به كارخانه هاي سازنده سفارش داد. در فضاهائي كه حجم هواي مورد نياز زياد است ( مانند آشپزخانه و رختشويخانه)‌اين دستگاه مناسب و قابل استفاده است . تعمير و نگهداري و تهيه قطعات يدكي آن نيز بسيار آسان است . يكي از اشكالاتي كه اين دستگاه دارد مخصوصاً‌ در مواردي كه هواي برگشت وجود داشته باشد اين است كه مي بايست در اطاقكي ساختماني موسوم به زنت خانه مستقر گردد .

در اين دستگاه نيز همانند كولر آبي امكان تصفيه هوا و كنترل رطوبت نسبي و دما ( در تابستان ) وجود ندارد .

۴-۳-۱-۴- ايرواشر

 ايرواشر مشابه دستگاه زنت مي باشد با اين تفاوت كه اولاً تبخير آب در آن بجاي اينكه بر روي پوشالها صورت گيرد مستقيماً با پودر كردن آب در مجاورت هوا و با راندمان بيشتر انجام مي گيرد. ثانياً دستگاه ايرواشر داراي ظرفيت هائي خيلي بيشتر از دستگاه زنت است و ثالثاً چون ايرواشر همانند يك دستگاه هوارسان است كه در آن بجاي كويل خنك كننده قسمت سرمايش تبخيري قرار دارد. لذا كاملاً‌ امكان نصب فيلترهاي هوا با راندمان دلخواه وجود دارد. رابعاً‌ چون امكان اتصال مستقيم كانال هاي برگشت و هواي تازه به آن وجود دارد نيازي به تعبيه اتاقكي مجزا ندارد. اين دستگاه ضمن محاسني كه نسبت به دستگاه زنت دارد از آن به مراتب گران قيمت تر است .

 ۴-۳-۱-۵- كولر گازي

 كولــر گازي در تابستان تا حدودي امكان كنترل دما در فضاهاي كوچك را دارد ولي امكان كنترل رطوبت را ندارد . در كولر گازي تصفيه هوا در حد بسيار محدودي انجام مي گيرد . بنابراين در فضاهاي حساس نمي توان اين دستگاه را بكار برد . جهت خنك شدن كندانسور هوائي آن ، مي بايست الزاماً بر روي ديوارهاي خارجي نصب گردد . لذا در فضاهاي داخلي نمي توان از آن استفاده نمود . كولر گازي صداي نسبتاً زيادي دارد و استفاده از آن در فضاهاي بستري بعلت وزش باد سرد بر روي بدن بيمار و صداي آن چندان مناسب نيست . مجموع مصارف برق آنها نسبت به مصرف برق چيلر ضربه اي بيشتر و نسبت به سيستم سرمايش تبخيري خيلي بيشتر است . عمر اين دستگاه كم است و نياز به قطعات يدكي دارد و گاه تعويض خود كولر گازي الزامي است .

 بنابراين بايد تعداد مناسبي دستگاه سالم در انبار موجود باشد تا در صورت لزوم با دستگاه معيوب تعويض گردد . نصب كولرگازي آسان مي باشد . در مناطق سردسير كه بار گرمايي قابل توجه است دستگاه كولرگازي مي بايست به همراه يك سيستم گرمايي مكمل در نظر گرفته شود كه قابل توجيه نمي باشد .

۴-۳-۱-۶- سيستم پكيچ يونيت

 پكيچ يونيت در واقع يك كولر گازي بزرگ است كه در آن امكان هوادهي به چندين فضا توسط كانال كشي و همچنين امكان نصب فيلترهاي هوا با راندمان دلخواه بر روي آن ، همانند دستگاه هوارسان وجود دارد . از معايب اين دستگاه قيمت بسيار گران آن مي باشد . مصرف برق اين دستگاه در حد مصرف برق مجموعه كولرهاي گازي هم ظرفيت با آن مي باشند .

۴-۳-۱-۷- سيستم فن كويل

  دستگاه فن كويل كاملاً قادربه تأمين دماي زمستاني و تابستاني وكنترل دقيق آنها به ويژه در فضاهاي كوچك مي باشد ولي قادر به كنترل رطوبت نمي باشد .

  تصفيه هوا در آن تا حدودي انجام مي گيرد ولي جهت فضاهائي كه در آنها فيلتراسيون بالا مورد نظرباشدمناسب نيست . فن كويلها در چهار نوع زميني ، سقفي وكانالي و دیواری توليد مي شوند.فن كويلهاي زميني قسمتي از سطح اطاق را اشغال مي كنند. در پاره اي مواقع هواي خروجي از آن ممكن است باعث مزاحمت افراد باشد .

 فن كويل سقفي اين اشكالات را ندارد در عوض سيستم كنترل آن اندكي گرانتر است و دسترسي به شيرها و صافيها در اين دستگاه به سهولت فن كويلهاي زميني نمي باشد . فن كويلهاي سقفي و زميني شرايط مناسبي را براي اطاقهاي بستري ،‌درمانگاه ها و اطاقهاي اداري تأمين مي نمايند . هواي تازه مورد نياز قسمتهاي مختلف بيمارستان مخصوصاً قسمتهاي بستري معمولا توسط يك يا چند دستگاه هوارسان تأمين مي گردد . اين هوا پس از تصفيه و تنظيم دما توسط سيستم كانال كشي وارد فضاهاي مورد لزوم مي گردد . مازاد هواي فضاهاي مختلف معمولاً‌ از طريق فضاهاي كثيف سرويسها به خارج تخليه مي گردد . بدين ترتيب فضاهاي حساستر(مثلاً‌ اتاقهاي بستري )‌ تحت فشار مثبت قرار گرفته و ارتباط هواي آنها با ديگر اتاقهاي و فضاهاي آلوده قطع شده بدين ترتيب از انتقال باكتريها به آنها جلوگيري بعمل خواهد آمد. در اين سيستم هر اتاق كنترل مستقل دارد .

 براي فضاهاي بزرگ بجاي فن كويل هاي زميني و سقفي، فن كويل هاي كانالي بكار برده مي شود . كنترل دما در فن كويل هاي كانالي توسط شير سه راهه كنترل انجام مي گيرد . بدين ترتيب فن آن دائماً در حال كار بوده و توزيع يكنواخت دما را در فضا ايجاد مي نمايد .

 فن كويل هاي كانالي هم در داخل سقف كاذب و هم بر روي زمين ( داخل اطاقكي كمد مانند ) قابل نصب است . در صورتي كه در سقف كاذب نصب گردد، بايد براي دسترسي به آن دريچه هاي مناسب پيش بيني گردد . فن کوئل های دیواری به صورت روکار قابل اجرایی می باشند که غالبآ در فضاهای درمانی مورد استفاده قرار نمیگیرند و بیشتر در فضاهای اداری یا تجاری استفاده می شوند.

۴-۳-۱-۸- دستگاه هوارسان

 سيستم هوارساني به علت مزاياي زير بيش از ساير سيستم ها در فضاهاي بيمارستاني استفاده مي شوند .

• تمركز تجهيزات تهويه مطبوع ، سهولت راهبري ،‌كاهش ميزان صداي كاركرد دستگاهها به علت فاصله دستگاهها تا مناطق هوارساني .
• حذف لوله كشي سيال سرد كننده و آب تقطير شده كويل سرمايي واحدهاي انفرادي
• امكان استفاده از سيستم سرمايش آزاد (FREE COOLING)
• امكان فراهم كردن هواي تخليه به ميزان زياد در بخشهاي تخصصي مثلاً آزمايشگاه و فضاهاي خدماتي
• امكان فيلتراسيون هوا ، كنترل مستقل دما و رطوبت مناطق مختلف در يك زمان

بررسي فني سيستم هاي هوارساني يك منطقه اي حجم متغيير و سيستم اندوكسيون ،‌دو كانال با فشار و سرعت بالا به علت ضعف امكانات تكنولوژيك در مراحل نصب و نگهداري ، مشكلات تهيه دستگاهها و وسايل از خارج كشور ، پيچيدگي سيستم هاي كنترل خصوصآ در شهرستان های کوچک و دور از مرکز ، در اين گزارش كنار گذاشته مي شوند .

دستگاه هوارسان در دو نوع يك منطقه اي و چند منطقه اي توليد مي شود . سيستم هوارساني يك منطقه اي ساده ( بدون كويل دوباره گرمكن )‌ براي فضاهايي مناسب است كه از نظر دما و رطوبت نسبي و درجه فيلتراسيون هوا مشابه باشند و بتوان آنها را از نظر تغييرات بارهاي داخلي و خارجي يك منطقه به حساب آورد. همچنين مقدار كلي هواي مورد نياز نصب يك دستگاه هوارسان را توجيه كند .

 سيستم هوارساني چند منطقه اي و همچنين سيستم هوارساني يك منطقه اي همراه با كويل دوباره گرمكن ( از نوع قابل نصب بر روي كانال ) جهت تأمين شرايط لازم در مناطق مختلف ساختمان بكار مي رود . هر يك از اين مناطق ممكن است شامل يك يا چند فضا باشند . دما و رطوبت نسبي و درجه فيلتراسيون فضاهاي مختلف در يك منطقه يكسان مي باشد اما شرايط دو منطقه با يكديگر مي تواند متفاوت باشد. ساعت كار كليه مناطق در يك دستگاه هوارسان چند منطقه اي ويا يك منطقه اي با كويل دوباره گرمكن مي بايست يكسان باشد . در غير اينصورت موجب اتلاف انرژي در ساعاتي كه يك يا چند منطقه غيرفعال است خواهد گرديد .

 در هوارسان چند منطقه اي هوا از دو مسير گرم و سرد (كويل هاي سرمائي و گرمائي ) عبــور كرده و بــرحسب نياز توسط دمـپرهائي به ميزان لازم با يكديگرمخلوط مي شوند .

 كويلهاي سرمائي و گرمائي به صورت موازي با يكديگر قرار دارند . در تابستان معمولاً‌ كويل گرمائي و در زمستان معمولاً  كويل سرمائي غيرفعال است. لذا تنظيم دما با استفاده از هواي خارج انجام مي گيرد ، در نتيجه اتلاف انرژي در اين سيستم وجود ندارد در هوارسان يك منطقه اي با كويل دوباره گرمكن ،‌در تابستان هوا با حداقل دمائي كه مورد نياز يكي از مناطق است سرد شده سپس دوباره تا ميزان دماي دلخواه در هر يك از مناطق توسط كويلهاي دوباره گرمكني كه روي كانالهاي هر كدام از آن مناطق نصب شده است گرم مي شود . در اين سيستم چون هوا ابتدا بيش از حد سرد شده و دوباره گرم مي شود چنين استنباط مي گردد كه اين سيستم داراي اتلاف انرژي است . ولي اگر اصولاً هدف غير از تنظيم دما ، تنظيم رطوبت نسبي نيز به ميزان لازم باشد عمل سرد كردن ( همراه با رطوبت گيري )‌ و سپس گرم كردن الزامي بوده و نمي توان به آن اتلاف انرژي اتلاق نمود . ولي اگر هدف عمده تنظيم دما در مناطق ( زون هاي ) مختلف ساختمان باشد ( كه معمولاً‌چنين هدفي مورد نظر مي باشد ) چون دماي خروجي از كويل سرد براي تمام مناطق يكسان بوده و براساس پائين ترين دماي مورد نياز در مناطق تنظيم مي شود ، لذا در مناطقي كه دماي بالاتري نياز دارند ناچار به گرم كردن مجدد (REHEAT) خواهيم بود كه اين امر موجب اتلاف انرژي است . همچنين اگر دستگاه هوارسان مجهز به سيستم كنترل جبراني (COMPENSATING) و تغيير دماي خروجي از كويل سرمائي براساس دماي محيط خارج نباشد ، يعني دماي خروجي از كويل سرمائي همواره (در طي فصول و تمام ساعات شبانه روز ) بر روي عدد ثابتي كه از شرايط PEAK محاسبه گرديده است تنظيم گردد ، اين امر موجب خواهد گرديد در مواقع (غير PEAK)‌مقادير زيادي گرما توسط كويلهاي دوباره گرمكن صرف تنظيم دماي هواي ورودي به كليه مناطق كه بيش از حد مورد نياز سرد شده است گردد ( حتي در مورد منطقه اي كه نياز به پائين ترين دماي خروجي از كويل سرمايي را دارد ) لذا در اين حالت سيستم هوارسان چند منطقه اي كه تنظيم دما در مناطق مختلف استفاده از دماي هواي خارج انجام مي پذيرد از لحاظ صرفه در مصرف انرژي بسيار مناسب تر است . در مناطقي كه رطوبت نسبي محيط خيلي زياد باشد  سيستم هوارسان چند منطقه اي قادر به تأمين رطوبت نسبي در حد دلخواه نمي باشد و الزاماً‌مي بايست از سيستم هوارسان يك منطقه اي با كويل دوباره گرمكن استفاده شود .

 با توجه به شرايط اقليمي طرح (اقلیم منطقه سرد و کوهستانی) نياز به استفاده از هوارسان يك منطقه اي با كويل دوباره گرمكن احساس نمي شود .

همچنين بدليل مشكلات درشناخت صحيح ازعملكرد هوارسان چند منطقه اي كه داراي دو بستر سرد و گرم مي باشدو پيچيدگي سيستم هاي كنترل و عدم اعتماد به كاركرد صحيح زون دمپرها در طي زمان بهره برداري از اين سيستم هوارساني در طرح بيمارستان استفاده نخواهد شد .

با توجه به تنوع فضاهاي معماري و جلوگيري از افزايش تعداد هوارسانهاي يك منطقه اي بدليل معماري موجود و محدوديت در تامين اتاقهاي هوارسان براي هوارساني به فضاها از هوارسان يك منطقه اي با كويل هاي سرمائي و گرمائي مستقل كه روي هر زون در نظر گرفته مي شود استفاده  مي گردد. در اين سيستم دماي مورد نياز هر منطقه توسط كويل گرمايي و كويل سرمائي كه روي همان زون قرار گرفته شرايط مورد نياز آن فضا تامين مي نمايد.

هريك از سيتم هاي هوارساني پيشنهادي در دياگرام شماره۴-۳-۱-۱۸ آمده است.

۴-۴- انتخاب سيستم

 با توجه به موارد ذكر شده و شرايط اقليمی ، موقعيت جغرافيايي و امكانات توليدات داخل كشور و سطح دانش نگهداري در منطقه و امكان تأمين نيروي انساني متخصص وهمچنين رعايت جنبه اقتصادي بودن طرح ، براي اين بيمارستان که در منطقه سرد و کوهستانی واقع شده سيستم هايي به شرح زير پيشنهاد مي شود .

۴-۴-۱- بخش  اعمال جراحی

  شرايط هواي داخل براي فضاهاي مذكور در جداول مربوطه قيد شده است. دماي اتاق هاي عمل در زمستان و تابستان بايد بين حدود ۶۸ تا ۷۶ درجه فارنهايت قابل تنظيم باشد . رطوبت نسبي هواي داخل در تابستان و زمستان ۵۰ تا۶۰درصد مي باشد. بقيه فضاهاي اين بخش ها ميتواند همان شرايط اتاق هاي عمل را داشته باشند ولي حساسيت كنترل دما و رطوبت در  فضاهاي وابسته در حد اتاق هاي عمل نمي باشد . درجه تصفيه هوا مطابق جدول ارائه شده خواهد بود بخش هاي فوق از فضاهاي حساس بيمارستان بوده و برگشت هوا از آنها مجاز نبوده و سيستم انتخابي بايد از نوع صد درصد هواي خارج باشد این بخش شامل ۶ اتاق عمل می باشد . لذا دو دستگاه هوارسان به شماره۲ وA/C -1  براي اتاق های عمل و ريكاوري و فضاهاي جانبي وابسته هر یک به ظرفيت ۴۲۰۰ فوت مكعب در دقيقه در نظر گرفته مي شود. از هر دستگاه چهار منطقه خارج مي شود كه سه منطقه آن براي اتاقهاي عمل و یک منطقه دیگر  آن براي ریکاوری و راهرو می باشد  .

  درجه تصفيه هوا دستگاه هوارسان با توجه به جداول ارائه شده در دو بستر به ميزان ۵۰ و ۹۰ درصد D.S. انتخاب مي شود همچنين براي كنترل رطوبت در فصل زمستان از رطوبت زن نوع بخاري استفاده خواهد شد .

۴-۴-۲- بخش زایمان

  شرايط هواي داخل براي بخش مذكور مطابق جدول ارائه شده خواهد بود دماي اتاق هاي زایمان در زمستان و تابستان بايد حدود ۶۸ تا ۷۶ درجه فارنهايت قابل تنظيم باشد . بقيه فضاهاي اين بخش مي تواند همان شرايط اتاق هاي زایمان را داشته باشد . اين بخش شامل۴ اتاق زایمان و ریکاوری مي باشد به دلايل مشابه كه در مبحث قبل آمده است سيستم انتخابي بايد از نوع صددرصد هواي خارج باشد . لذا یک دستگاه هوارسان بشماره A/C- 4   با دو منطقه به ظرفيت تقريبي ۴۷۰۰ فوت مكعب در دقيقه در نظر گرفته مي شود.

درجه تصفيه هوا براي دستگاه هوارسان با توجه به جداول ارائه شده در دو بستر به ميزان ۵۰ و ۹۰ درصد D.S. انتخاب مي شود . براي كنترل رطوبت در فصل زمستان از رطوبت زن نوع بخاري استفاده خواهد شد .

۴-۴-۳- بخش مراقبت هاي ويژه جراحي عمومي

 شرايط هواي داخل در جداول ارائه شده براي فضاي مراقبت هاي ويژه در زمستان و تابستان بايد حدود ۷۵ تا ۸۰ درجه فارنهايت قابل تنظيم باشد. در اين بخش برگشت هوا به واحدهاي تهويه مطبوع اتاقي به علت مشكلات تميز كردن و ضد عفوني كردن آنها و همچنين قابليت زياد انتشار آلودگي اين واحدها، مجاز نيست. لذا استفاده از سيستم هوارساني اجتناب ناپذير مي باشد. اگرچه برگشت هوا به دستگاه مركزي مطبوع در اين بخش مجاز است ولي به علت مشكلات تهيه فيلترهاي مناسب و مخصوصاً حمايت بيشتر بيماران مراقبت ويژه در مقابل احتمال انتشار آلودگي در برگشت هوا و اهميت كنترل دقيق دما و رطوبت هوارسان مذكور با صد در صد هوار خارج انتخاب مي شود.لذا برای این بخش یک دستگاه هوارسان یک منطقه ای بشماره A/C-5 بظرفیت ۴۵۰۰ فوت مکعب در دقیقه در نظر گرفته می شود.

برای هوارسان های فوق یک بستر به میزان ۸۰ درصد D.S در نظر گرفته می شود.

۴-۴-۴- بخش مراقبت هاي ويژه قلبی

  شرايط هواي داخل در جداول ارائه شده براي فضاي مراقبت هاي ويژه در زمستان و تابستان بايد حدود ۷۵ تا ۸۰ درجه فارنهايت قابل تنظيم باشد. در اين بخش برگشت هوا به واحدهاي تهويه مطبوع اتاقي به علت مشكلات تميز كردن و ضد عفوني كردن آنها و همچنين قابليت زياد انتشار آلودگي اين واحدها، مجاز نيست. لذا استفاده از سيستم هوارساني اجتناب ناپذير مي باشد. اگرچه برگشت هوا به دستگاه مركزي مطبوع در اين بخش مجاز است ولي به علت مشكلات تهيه فيلترهاي مناسب و مخصوصاً حمايت بيشتر بيماران مراقبت ويژه در مقابل احتمال انتشار آلودگي در برگشت هوا و اهميت كنترل دقيق دما و رطوبت هوارسان مذكور با صد در صد هوای خارج انتخاب مي شود. بدلیل نزدیکی بخش NICU با این بخش يك دستگاه هوارسان با دو منطقه (شمارهA/C-9) يكي براي بخش مراقبت ويژه قلبی و زون ديگر براي بخش مراقبت ويژه  نوزادان به ظرفيت ۵۵۰۰فوت مكعب در دقيقه با يك بستر فيلتر تصفيه هوا بميزان ۸۰ درصد D . S  پيشنهاد مي گردد. براي كنترل رطوبت در فصل زمستان از رطوبت زن نوع بخاري در زمستان استفاده مي شود.

۴-۴-۵- بخش تشخیصی ( رادیولوژی و آزمایشگاه)

  شرايط هواي داخل در جداول ارائه شده براي فضاي در زمستان و تابستان بايد حدود ۷۵ تا ۸۰ درجه فارنهايت قابل تنظيم باشد. در اين بخش برگشت هوا به واحدهاي تهويه مطبوع اتاقي به علت مشكلات تميز كردن و ضد عفوني كردن آنها و همچنين قابليت زياد انتشار آلودگي اين واحدها، مجاز نيست. لذا استفاده از سيستم هوارساني اجتناب ناپذير مي باشد. لذا يك دستگاه هوارسان به شماره A/C- 3 با سه منطقه به ظرفيت۶۵۰۰ فوت مكعب در دقيقه با يك بستر فيلتر تصفيه هوا به ميزان ۸۰ درصد D . S .  پيشنهاد  مي شود.

۴-۴-۶-بخش هاي بستري، درمانگاه، اداري

 شرايط هواي بخش هاي مذكور مطابق جدول ارائه شده خواهد بود. لذا بمنظور تامين دماي مورد نياز فضاهاي بستري، درمانگاه، اداري از سيستم فن كويل استفاده مي شود بمنظور سهولت در سرويس و نگهداري و عدم اشغال فضا و در مجاورت قرار نگرفتن افراد به دستگاه، فن كويل ها از نوع سقفي روكار پيشنهاد مي گردد. بدليل تامين هواي تازه در تمام فصول و رعايت فشار نسبي در فضاها استفاده از هوارسان اجتناب ناپذير است. لذا يك هوارسان هواي تازه شمارهA/C-7  براي بخش هاي بستري ضلع غربی و شمالي به ظرفيت۶۵۰۰ فوت مكعب و يك دستگاه هوارسان هواي تازه دیگر به شماره A/C-8 به ظرفيت تقريبي ۸۵۰۰ فوت مكعب در دقيقه برای فضاهای ضلع شرقی و شمالی در نظر گرفته مي شود .

۴-۴-۷- بخش اورژانس

 شرايط هواي داخل براي اتاق عمل اورژانس و اتاق مصدومين در زمستان و تابستان برابر ۷۵ درجه فارنهايت پيشنهاد شده است. لذا براي اين بخش يك دستگاه هوارسان يك منطقه اي  شمارهA/C-11 به ظرفيت۷۵۰۰ فوت مكعب در نظر گرفته مي شود. درجه تصفيه هوا براي دستگاه هوارسان يك بستر بميزان ۸۰ درصدD . S . انتخاب مي شود. براي كنترل رطوبت در فصل زمستان از رطوبت زن نوع بخاري كه داخل دستگاه هوارسان نصب مي شود استفاده خواده شد.

۴-۴-۸ -آشپزخانه

به علت مقدار زياد هوا كه مي بايست از هودهاي آشپزخانه در تمام فصول سال تخليه گردد استفاده از هوارسان اجتناب ناپذير است. شرايط هواي داخل و درجه تصفيه هوا براي فضاهاي فوق تقريباً مشابه مي باشند. لذا از يك دستگاه هوارسان يك منطقه اي به شماره A/C-13 با صد در صد هواي تازه و بظرفیت ۶۵۰۰  استفاده مي شود.

۴-۴-۹- بخش رختشويخانه و استريليزاسيون

 شرايط هواي داخل رختشويخانه و فضاي شستشو و بسته بندي ابزار در بخش استريل تقريباً مشابه مي باشند. با توجه به فاصله نسبتاً زیاد این دو بخش از یکدیگر لذا براي تامين شرايط هواي مورد نياز بخش هاي مذكور از دو دستگاه هوارسان يك منطقه اي شماره با صد درصد هواي تازه استفاده خواهد شد . یک دستگاه هوارسان بشماره A/C-12 و بظرفیت ۰۰۰۷ فوت مکعب در دقیقه برای رختشویخانه و یک دستگاه هوارسان دیگر بشماره A/C-6 وبظرفیت ۴۵۰۰ فوت مکعب در دقیقه برای بخشCSR در نظر گرفته می شود.

۴-۴-۱۰ فیزیوتراپی و سی تی اسکن

برای تامین شرایط هوای مورد نیاز اتاق سی تی اسکن به دلیل بار داخلی نسبتاً زیاد دستگاهها و همچنین کنترل دقیق درجه حرارت در تمام فصول و جلوگیری از بروز مشکل در کارکرد دستگاه، دستگاه پکیج یونیت مستقل برای این فضا در نظر گرفته می شود. بار داخلی فضاها طوری است که در تمام فصول نیاز به سرمایش دارند.

 برای فضاهای فیزیوتراپی یک دستگاه هوارسان به شماره A/C-10 به ظرفیت هوادهی ۴۲۰۰ فوت مکعب هوا در دقیقه پیشنهاد می گردد.

۴-۴-۱۱- سالن ورودی اصلی، عیادت کنندگان

شرایط هوای داخل در جداول ارائه شده برای فضاها در زمستان و تابستان باید حدودذ ۷۲ تا ۷۸ درجه فارنهایت قابل تنظیم باشد. در این بخش برگشت هوا به واحدهای تهویه مطبوع اتاقی و یا دستگاه مرکزی( هوارسان) مجاز می باشد. اکثر فضاها فاقد پنجره می باشند لذا استفاده از فن کویل خالی از اشکال نخواهد بود و با توجه به وسعت سرسرای اصلی استفاده از سیستم هوارسانی مناسبترین سیستم می باشد لذا یک دستگاه هوارسان یک منطقه ای به شماره A/C-14 به ظرفیت ۴۱۰۰ فوت مکعب در دقیقه با برگشت هوا با یک بستر فیلتر تصفیه هوا به میزان ۵۰ درصد D.S. پیشنهاد می شود.

۴-۴-۱۲ انبارها و پارکینگ ها

سیستم انتخابی برای انبارها باید بتواند حداقل جابجایی هوا به اندازه ۲ بار تعویض هوا در هر ساعت را تامین نماید. لذا برای انبارها فقط تخلیه هوا پیش بینی می شود.

۴-۴-۱۳- فضاهای تاسیساتی

عمده این فضاها شامل موتورخانه مرکزی و اتاق گازهای طبی می باشد نکته مهمی که در انتخاب سیستم تهویه موتورخانه باید به آن توجه داشت تامین هوای مورد نیاز احتراق دیگ ها، همچنین تعویض هوای مناسب موتورخانه می باشد گرمازا بودن کلیه تجهیزات در موتورخانه مرکزی پیش بینی سیستم تعویض هوا را با توجه به شرایط هوای خارج برای آن الزامی می سازد در اتاق گازهای طبی بر خلاف موتورخانه دستگاههای گرمازا مانند موتورخانه نبوده و منحصرآ کمپرسورهای تولید هوای فشرده وپمپ خلا می باشند که بار حرارتی زیادی نخواهد داشت ولی در هر صورت پیش بینی تعویض هوا برای فضای مذکور ضروری می باشد.

۴-۴-۱۴ تخلیه هوا در قسمتهای مختلف بیمارستان

تخلیه هوا در کلیه قسمت های بیمارستان(بجز قسمت هایی که از نظر معماری و سازه امکانپذیر نباشد)توسط کانال کشی و نصب مکنده های هوا از نوع بامی انجام خواهد گرفت در مورد محل هایی که دارای جبهه خارجی هستند و مقدار هوای تخلیه جهت آن فضاها خیلی کم است به طوریکه استفاده از کانال کشی و هواکش نوع بامی غیر اقتصادی باشد، استفاده از هواکش نوع پنجره ای یا دیواری منتفی نخواهد بود.

۴-۴-۱۵ حمام ها، سرویس ها و رختکن ها

جهت فضاهای فوق سیستم رادیاتور در زمستان و تخلیه هوا در تمام فصول سال در نظر گرفته خواهد شد.

۴-۴-۱۶- سیستم های هوارسانی

خلاصه سیستم های هوارسانی بیمارستان در جدول ۴-۴-۱۶ آمده است.

جداول سیستم های هوارسانی بیمارستان را از اینجا دریافت کنید:

[wpdm_package id=’4522′]

۵- دستگاههاي مركزي سرمايش و گرمايش

منظور از دستگاه هاي مركزي ، دستگاههاي اصلي در موتورخانه مركزي است كه بارهاي گرمايي و سرمايي را تأمين كنند .

۵-۱- دستگاه هاي سردكننده مركزي

دستگاه هاي سردكننده در صنعت تهویه مطبوع براي توليد برودت به شرح زير است :

• دستگاه مبرد كمپرسور ضربه اي با خنك كن آبي يا هوائي
• دستگاه مبرد كمپرسور سانتريفوژ با خنك كن آبي يا هوائي
• دستگاه مبرد جذبي با خنك كن آبي یا هوایی

دستگاه مبرد سانتريفيوژ در كشور سابقه كمتري دارد . نگهداري و تهيه لوازم يدكي و بالاخره بهره برداري از آن آسان نيست و به نيروي كارآمدتري نياز دارد. قيمت دستگاه در مقايسه گران تر است و معمولاً اين دستگاه در ظرفيتهاي بالاتر بكار مي رود . لذا اين دستگاه براي اين بيمارستان پيشنهاد نمي شود .

دستگاه مبرد کمپرسوری ضربه ای دارای سابقه طولانی در تولید و بهره برداری می باشد. معمولاً این دستگاه در ظرفیت های نسبتاً پایین تا ۲۴۰ تن سرمایی در ایران تولید می شود. نگهداری این دستگاه در مقایسه به دستگاه مبرد سانتریفوژ و جذبی آسان تر می باشد ولی دارای مصرف برق نسبتاً زیاد می باشد.

در بيمارستانهائي كه توليد بخار به مقادير زياد اجتناب ناپذير است كاربرد مبردهاي جذبي بخار خصوصآ دو اثره از نظر فني امتيازاتي بر دستگاه هاي ديگر دارد . در ظرفيتهاي بالا قيمت اوليه كاهش مي يابد . قطعات متحرك آن كم و عمر آن نسبتاً زياد است . چون تأمين انرژي آن بوسيله بخار است مصرف برق آن بسيار كم مي باشد . در عوض استفاده و بهره برداري از اين دستگاه نياز به تخصص بالاتري دارد . توليد اين دستگاه تاكنون عمدتاً خارجي بوده است . در سالهاي اخير توليد داخلي اين دستگاه توسط چند شركت شروع شده است و این دستگاه ها در مدل های یک اثره و دو اثره ساخته میشوند که طبیعتا نوع دو اثره ی آن دارای راندمان قابل قبول می باشد اما با توجه به ظرفيت بالاي دستگاه و در دسترس بودن بخار، و همچنين مصرف بسيار كم برق،دستگاه مبرد جذبي با خنك كن آبي پيشنهاد مي شود. (استفاده از خنک کننده ی هوایی به دلیل ضعف در تکنولوژی ساخت و اشغال فضای بیشتر مورد نظر نبوده ولی با توجه به بحران آب و اتلاف بالای آب در خنک کننده ی آبی (برج های خنک کننده) میتوان از خنک کننده ی هوایی استفاده نمود خصوصآ در پروژه هایی که در فصل های سرد نیز نیاز به تامین برودت و کارکرد چیلر داشته باشند، مانند فضاهای تجاری وفرهنگی بزرگ که به زودی به آنها نیز خواهیم پرداخت)

۵-۲- دستگاههاي گرم كننده مركزي

انتخاب دستگاههاي توليد حرارت مركزي به سيستم هاي مصرف آن بستگي دارد . در بيمارستان مصارف زير وجود دارد :

• مصرف بخار جهت مبردهاي جذبي
• مصرف تجهيزاتي كه نياز به بخار پرفشار و ميان فشار دارند .
• مصرف آبگرم مصرفي كه جهت تهيه آن مي توان از بخار كم فشار يا آبگرم كننده ۱۸۰ درجه فارنهايت استفاده نمود .
• مصرف رطوبت زن دستگاههاي هوارسان كه به صورت بخار كم فشار است .
• مصرف گرمايش در زمستان كه مي تواند به صورت بخار كم فشار يا آبگرم كننده باشد .

بعضي از تجهيزات بيمارستاني مانند لگن شوي،ماشين ظرفشوئي و…  مخصوصاً در اندازه هاي كوچك در نوع برقي وبخاري توليد مي شوند ولي دراندازه هاي بزرگ معمولاً از نوع بخاري
مي باشند .

رطوبت زني را مي توان با آب يا بخار انجام داد .رطوبت زني با آب راندمان اندكي دارد و رطوبت زني بخار به ويژه در فضاهاي حساس مناسب تراست. رطوبت زني با بخارغالباً باسيستم STEAM GRID انجام مي گيرد .

بار گرمايش هوارسان ها را مي توان با آب گرم كننده يا بخار تأمين كرد . كويل آبگرم اين امتياز را دارد كه تغييرات دماي خروجي از كويل متعادل تر است . در عوض خطر يخ زدگي در آن ( به ويژه براي كويل پيش گرمكن وقتيكه كنترل حفاظت از يخ زدگي كار نكند ) بيشتر است . جهت لوله كشي آبگرم لوله هاي آبگرم با سایز و تعداد بيشتري نسبت به لوله کشی بخار مي بايست اجرا شود ( در حالتي كه ناگزير به رطوبت زني با بخار باشيم )‌در نتيجه هزينه آن نيز زياد خواهد بود . البته هزينه هاي اضافي سيستم بخار از قبيل تله هاي بخار و غيره را نيز نمي بايست از نظر دور داشت . گرمايش رادياتورها و فن كويل ها به هر حال با آب گرم كننده انجام مي گيرد . گرمايش مخازن آبگرم مصرفي را مي توان با بخار يا آبگرم كننده انجام داد .

با توجه به مطالب فوق براي تأمين  نيازهاي حرارتي و بخار در بيمارستانها معمولا دو حالت قابل بررسي مي باشد .

حالت الف : کليه مصارف بخار و گرمائي مورد نياز در بيمارستان بوسيله تعدادي ديگ بخار تأمين گردد .

حالت ب : فقط مصارف بخار مورد لزوم در بيمارستان توسط ديگ بخار توليد شود و حرارت مورد نياز در گرمايش و تأمين آبگرم مصرفي بوسيله ديگهاي  فولادي آبگرم تأمين گردد .

در حالت الف ديگهاي بخار، بخار مورد نياز در دستگاههاي مبرد جذبي  در تابستان و نيز بخار مورد نياز در تجهيزات بيمارستاني و همچنين رطوبت زنها را پس از عبور از ايستگاههاي تقليل فشار مستقيماً به سمت آنها ارسال مي دارد . تأمين آبگرم مصرفي بوسيله مخازن مولد آبگرم با كويل بخار و تأمين آبگرم كننده جهت گرمايش توسط مبدلهاي حرارتي نوع بخار به آبگرم انجام مي گيرد .

مزاياي حالت الف نسبت به حالت ب اينست كه از سيستم هاي متعدد جهت گرمايش  استفاده نشده است در اين حالت در تابستان ديگ هاي بخار نياز چيلرهاي جذبي را جوابگو خواهند بود و در زمستان گرمايش ساختمان را هم تامين مي نمايد . و در ظرفيت هاي بالا اصولا اين روش اقتصادي تر است .

حالت ب اين اشكال را دارد به موتورخانه بزرگتري نياز مي باشد و سيستم هاي تامين گرمايش پيچيده تر خواهد شد. لذا با توجه به وجود چيلرهاي جذبي سيستم پيشنهادي حالت اول در الويت قرار مي گيرد.

۵-۳- بار گرمائي

بار گرمائي كل شامل بار گرمائي براي تهيه آبگرم مصرفي ، بار گرمائي سطوح خارجي  بار گرمائي جهت گرم كردن هواي تازه در فصل سرد مي باشد.

۵-۳-۱- بار گرمائي جهت تهيه آبگرم مصرفي

بار گرمائي جهت تهيه آبگرم مصرفي با مراجعه به بخش دوم ردیف ۲-۵-۵ از بخش تأسيسات بهداشتي برابر۰۰۰/۸۹۰/۱ بي تي يو در ساعت برآورد گرديده است .اين مقدار اندژي هم ارز ۱۹۵۰ پوند بخار در ساعت مي شود.

۵-۳-۲- بار گرمائي سطوح خارجي در فصل سرد

بارگرمائي سطوح خارجي برابر۳۰۰ بي تي يو به ازاء هرمترمربع تخمين زده

مي شود . با توجه به اينكه زيربناي بيمارستان حدود ۱۴۰۰۰ مترمربع است كل بار گرمائي سطوح خارجي برابر خواهد بود با :

بي تي يو در ساعت       ۴۲۰۰۰۰۰ = ۳۰۰ × ۱۴۰۰۰ = بار سطوح خارجي

اين مقدار انرژي هم ارز  ۴۳۳۰ پوند بخار در ساعت مي شود.

۵-۳-۳- بار گرمائي جهت گرم كردن هواي تازه

با مراجعه به بخش ۴-۴ با توجه به اينكه اغلب هوارسانها و از نوع صددرصد هواي تازه مي باشند لذا كل هواي تازه اي كه توسط هوارسانها تأمين مي شود برابر است با :

فوت مكعب در دقيقه                    ۷۷۴۰۰ = كل هواي تازه هوارسانها

بار گرمائي هواي تازه جهت رسيدن از دماي ۵/۹ درجه فارنهايت به دماي اطاق (۷۵ درجه فارنهايت) برابر است با :

بي تي يو ساعت ۴٫۷۶۵٫۵۰۰ = (۵/۹ -۷۵)× ۹۴/۰×۷۷۴۰۰  = بارحرارتي هواي تازه

بنابراين مقدار انرژي لازم براي گرم كردن هوا معادل ۴۹۱۰ پوند بخار در ساعت مي شود.

۵-۴- بارسرمائي

آن قسمت از بارسرمائي كه توسط چيلر جذبي تامين مي شود بارسرمائي لازم جهت دستگاههاي هوارسان و فن كويل ها مي باشد. كل هوادهي هوارسانها براي كل بيمارستان حدود(CFM 77400)است. لذا بارسرمائي جهت رساندن هوا از دماي خارج(۵/۹۱ درجه فارنهايت) به دمای اتاق برابر است با:

۱٫۲۰۰٫۰۰۰=(۷۵-۵/۹۱ ) × ۹۴/۰ × ۷۷۴۰۰ = كل بار سرمائي هوای تازه دستگاههاي هوارسان

تن برودتي                  ۱۰۰ = بارسرمائي هوارسانها

تن برودتي                  ۱۲۰ = بار سرمايي سطوح خارجی

تن برودتي                    ۱۳۰= بار سرمايي داخلی

تن برودتي                  ۳۵۰ = جمع كل بار سرمايي

۵-۵- دستگاه هاي موتورخانه مركزي

۵-۵-۱- ظرفيت چيلر هاي جذبي

كل بار برودتي كه توسط چيلر جذبي بايد تأمين شود ۳۵۰ تن برودتي است .با در نظر گرفتن ۱۰ درصد ضريب اطمينان، ظرفيت مورد نياز ۳۸۰ تن سرمائي خواهد شد لذا از دو دستگاه چيلر جذبي هر كدام بظرفيت ۲۵۰ تن سرمائي استفاده مي شود هريك از چيلرها قادر به تامين ۶۵ درصد بارسرمائي در ساعت پيك مي باشد.

۵-۵-۱- مصرف بخار

مصرف بخار بيمارستان در فصل تابستان بشرح زير مي باشد:

• مصرف بخار در چيلرهاي جذبي          ۴۶۰۰ پوند در ساعت
• مصرف بخار در رختشويخانه             ۹۷۰ پوند در ساعت
• مصرف بخار در استريليزاسيون             ۳۳۰ پوند در ساعت
• مصرف بخار منابع آبگرم مصرفي           ۱۹۵۰ پوند در ساعت

جمع كل مصرف بخار در تابستان            ۷۸۵۰پوند در ساعت

ب: مصرف بخار بيمارستان در فصل زمستان بشرح زير مي باشد:

• مصرف بخار منابع آبگرم مصرفي           ۱۹۵۰    پوند در ساعت
• مصرف بخار براي گرمايش ساختمان           ۹۲۴۰    پوند درساعت
• مصرف بخار در رختشويخانه            ۹۷۰     پوند در ساعت
• مصرف بخار در استريليزاسيون            ۳۳۰     پوند در ساعت
• مصرف بخار در رطوبت زنها          ۲۷۵۰     پوند در ساعت

جمع كل مصرف بخار در زمستان          ۱۵۲۴۰    پوند در ساعت

۵-۵-۲- ظرفيت ديگ هاي بخار

مصارف بخار مورد نياز بيمارستان بشرح زير مي باشد:

مصرف بخار در فصل تابستان برابر ۷۸۵۰پوند بخار در ساعت و مصرف بخار در زمستان برابر۱۵۲۴۰پوند بخار در ساعت مي باشد که با درنظر گرفتن ۲۰ درصد ضریب اطمینان، بخار مورد نیاز در فصل زمستان برابر ۲۳۳۰۰ پوند در ساعت خواهد شد. بنابراين با توجه باينكه مصرف بخار در فصل زمستان بيشتر است لذا ديگ هاي بخار برمبناي فصل زمستان انتخاب مي شود. لذا سه دستگاه ديگ بخار هريك بظرفيت۸۵۰۰ پوند بخار در ساعت پيشنهاد مي شود. هردستگاه ديگ قادر به تامين۵۰درصد بخار مورد نياز مي باشد كه يك دستگاه ديگ بعنوان ذخيره پيش بيني شده است، همچنین با کاکرد یک دیگ پاسخگوی نیاز تابستانی خواهیم بود.

۵-۵-۳- مخازن آبگرم مصرفي

با مراجعه به بخش۲-۵-۵ قسمت تاسيسات بهداشتي تعداد منابع آبگرم مصرفي را ۳ عدد و هريك با ظرفيت۲۵۰۰ ليتر در نظر مي گيريم نوع منابع كويل دار ايستاده با انرژي بخار پيشنهاد مي شود.

۵-۵-۴- پمپ هاي گردش آب

پمپ هاي مورد نياز عبارتنداز:

• پمپ گردش آبگرم و آب سرد فن كويل ها ۳ دستگاه ( یک دستگاه ذخیره)
• پمپ گردش آبگرم رادياتورها ۳ دستگاه ( یک دستگاه ذخیره)
• پمپ گردش آبگرم كويل هاي هوارسانها۳ دستگاه ( یک دستگاه ذخیره)
• پمپ گردش آبسرد كويل هاي هوارسانها۳ دستگاه ( یک دستگاه ذخیره)
• پمپ گردش آب خنك كننده كندانسور چيلر هاي جذبي ۳ دستگاه ( یک دستگاه ذخیره)
• پمپ برگشت آبگرم مصرفي۲ دستگاه ( یک دستگاه ذخیره)

۵-۵-۵- برج هاي خنك كننده

براي هر دستگاه چيلر ۲ دستگاه برج و جمعاً چهار دستگاه در بام طبقه دوم در نظر گرفته مي شود.

۶- شبكه لوله كشي داخل ساختمان

لوله هاي آبسرد، آبگرم و بخار از موتورخانه مركزي بطرف مصرف كننده ها رسانده مي شود. بمنظور بالابردن عمر لوله ها، كاستن از هزينه هاي تعويض و تعمير و جلوگيري از مختل شدن كار بيمارستان در زمان بهره برداري، حمايت سطوح لوله ها در برابر پوسيدگي، پيش بيني هاي زير صورت مي گيرد:

• لوله هاي افقي اصلي زير سقف طبقه همکف حتي الامكان بصورت قابل دسترس قرار ميگيرد. لذا برای عبور لوله ها ارتفاع سقف کاذب طبقه همکف را حدود ۲۰/۱ متر انتخاب تا براحتی لوله ها در دسترس باشند.
• لوله هاي افقي كه دستگاه ها را سرويس مي دهند داخل فضاي سقف كاذب هر طبقه قرار مي گيرد.
• لوله هاي عمودي بين همکف تا طبقات از داخل شفت هاي عمودي قابل دسترس عبود داده مي شوند.

۷- مصالح

۷-۱-لوله ها

جنس لوله هاي آب سرد و گرم تهويه مطبوع، داخل ساختمان تا قطر ۶ اينچ از جنس فولادي سياه نوع درزدار با وزن متوسط در استانداردهايDIN  ۲۴۴۰ و ياBS 1378 و بيشتر از آن درزدار با ضخامت استاندارد مطابق DIN  ۲۴۵۸ خواهد بود.اتصالات تا ۲ اينچ برای لوله کشی بخار با استانداردهای مذکور ولی از نوع بدون درز استفاده خواهد شد و ۵/۲ اينچ و بالاتر از نوع فيتينگهاي جوشي خواهد بود.

لوله هاي آب سرد و گرم تهويه مطبوع كه داخل سقف كاذب ها قرار دارند با يك اينچ عايق پشم شيشه با روكش آلومینیوم مسلح و سيم گالوانيزه عايق پيچي مي شود. لوله هاي بخار داخل سقف كاذب ها با ۱ الی ۲ اينچ عايق پشم شيشه با روكش آلومینیوم مسلح و سيم گالوانيزه عايق پيچي خواهد شد. لوله هاي اصلي واقع در سقف طبقه همکف و در اطاق هاي هوارسان و موتورخانه با عايق پشم شيشه پيش ساخته با روكش متقال و ماستيك و رنگ روغني پوشش داده مي شود.

۷-۲-شيرآلات

شيرآلات براي لوله كشي آب سرد و گرم و تهويه مطبوع و بخار تا سايز ۲ اينچ دنده اي و ۵/۲ اينچ بالاتر از آن چدني و فلنجي خواهد بود. انتخاب شيرها با توجه به فشار كار و دماي كار سيستم انجام مي گيرد. شيرهاي بخار نيز با توجه به فشار كار و دماي كار سيستم انتخاب خواهد شد.

۷-۳-كانال ها

كانالها از ورق فولادي گالوانيزه با نبشي آهني انتخاب مي شود . ضخامت كانالها براساس ابعاد و اندازه مقطع كانال و طبق استاندارد انتخاب مي شود . كانالهاي هواي رفت با پشم شيشه به ضخامت ۱ اينچ ، پوشش آلومينيوم مسلح و سيم گالوانيزه عايق پيچي خواهد شد . كانالهاي روكار در اطاق هوارسانها با متقال، ماستيك و رنگ روغني رنگ آميزي خواهد شد . كانالهاي تخلية هوا و هواي تازه هوارسانها نيازي به عايقكاري ندارند .

۷-۴  رادياتورها

در اتاق ها و در سرويس ها و هر جا كه براي گرمايش به رادياتور نياز باشد از رادياتور آلومينيومي استفاده خواهد شد .

۷-۵  فن كويل ها

كليه فن كويل هاي سقفي از نوع سقفي روكار با قاب مي باشند . و كليه فن كويل هاي كانالي توي كار با قاب و پلنيوم برگشت در نظر گرفته خواهد شد.

۸- سيستم هاي كنترل

۸-۱- نكات عمومي

كنترل اتوماتيك در سيستم هاي تهويه مطبوع معمولاً شامل كنترل دما ، رطوبت ، فشار و ميزان جريان سيالات است . وظيفه اصلي اين سيستم ها مطابقت ظرفيت واحدهاي تهويه مطبوع با نيازهاي بارهاي سرمايي و گرمايي فضا مخصوصاً در زمانهاي نيمه بار و باركم (PARTIAL  &  LIGHT  LOAD) و همچنين تأمين كاركرد يكنواخت و مطمئن آنها مي باشد .

۸-۲- انتخاب سيستم كنترل

با توجه به اينكه سيستم كنترل غالباً بايد از خارج كشور خريداري شوند و همچنين كمبود متخصص نصب و تعميرات سيستم هاي پيچيده كنترل مخصوصاً در شهرهاي دور از مركز سيستم ها بايد از نوعي انتخاب شوند كه در عين سادگي براي سهولت راهبري و نگهداري ، حداقل نياز كنترل را برآورده سازند .

۸- ۲-۱  هوارسان ها

كنترل هوارسانهايي كه در اين بيمارستان استفاده خواهند شد در دو گروه كلي به شرح زير بررسي مي شوند :‌

الف – هوارسان يك منطقه اي براي تهويه فضاها

ب – هوارسان يك منطقه اي با خروجي چندگانه

ج – هوارسان يك منطقه اي براي تهيه هواي تازه

سيستم هاي كنترل دما در اين هوارسانها مي تواند به روش هاي زير اعمال گردد :

• استفاده از شير كنترل براي كويل هاي سرمايي و گرمايي
• استفاده از موتور دمپر (FACE  &  BYPASS)

با توجه به اينكه غالب هوارسانها به منظور تهويه فضاها به كاربرده مي شوند همچنين نياز به لزوم كنترل دقيق درجه حرارت در فضاهاي درماني می باشد از آنجا كه كنترل FACE  &  BYPASS بدليل پائين بودن كيفيت ساخت دمپرها در ايران از دقت كافي برخودار نيست ، براي هوارسانها از سيستم كنترل بوسيله شير كنترل استفاده خواهد شد . هر چند استفاده از شير كنترل در شرايط نيمه بار و بار كم (PARTIAL  &  LIGHT  LOAD) عمر شير را كاهش مي دهد .

مراحل كاركرد براي هوارسان ها به شرح زير مي باشد :

• كنترل درجه حرارت از سنسور كانالي و شيركنترل براي كويل هاي سرمايش و گرمايش هوارسانهاي هواي تازه
• كنترل درجه حرارت از سنسور اتاقي و شير كنترل براي كويل هاي گرمايش و سرمايش ساير هوارسانها
• كنترل رطوبت از سنسور كانالي و شير كنترل براي هوارسان هايي كه داراي رطوبت زن هستند .
• ترموستات محافظ براي جلوگيري از يخ زدن كويل در كليه هوارسانها
• كنترل درجة حرارت از سنسور كانالي براي كويل هاي سرمائي و گرمائي كه روي كانال هاي خدوجي از هوارسان هايي كه داراي اين نوع كويل مي باشند .

۸-۲-۲- برج هاي خنك كننده و مبردها

با توجه به اينكه كنترل دقيق دماي آب خروجي از برجها از اهمیت بالایی برخوردار است ،علاوه بر سيستم كنترل که مربوط به قطع و وصل دمنده هوا خواهد بود ، شیر کنترل سه راهه روی آب خروجی از چیلر هم پیش بینی خواهد شد. این ترموستات که روی آب خروجی از چیلر نصب می شود ابتدا به فن های برج و سپس به شیر سه راهه فرمان قطع و وصل را می دهد.

مبردهاي دستگاه هاي تهويه مطبوع داراي كنترل هايي براي شرايط نيمه بار و بار كم هستند اين كنترل ها به عنوان جزيي از دستگاه است .

۸-۲-۳- منابع آبگرم مصرفي

گرمكن مبدل هاي آبگرم مصرفي از نوع بخار كم فشار ميباشد. براي كنترل دماي آبگرم مصرفي از كنترلر كه به شير كنترل فرمان ميدهد استفاده خواهد شد اين كنترلر جريان بخار ورودي را بهشير چنان تنظيم ميكند كه هميشه آب گرم ۱۴۰ درجه فارنهايت برقرار باشد.

۸-۲-۴- ديگ هاي بخار

ديگهاي بخار داراي كنترلهائي براي فشار، درجه حرارت، دود و سطح آب و شعله هستند اين كنترل ها به عنوان جزيي از دستگاه بوده و توسط سازنده دستگاه تامین خواهد شد.

۸-۲-۵- فن كويل هاي سقفي

براي كنترل درجه حرارت توسط فن كويل هاي سقفي از ترموستات نوع قطع و وصلي با كليد چهار وضعيتي(خاموش- كم- متوسط- زياد)استفاده خواهد شد. اين برموستات ها مجهز به كليد تابستاني و زمستاني جهت عملكرد صحيح فصلي مي باشند.

۸-۲-۶- فن كويل هاي كانالي

براي كنترل درجه حرارت توسط فن كويل هاي كانالي از ترموستات نوع قطع و وصلي با كليد سه وضعيتي(خاموش- كم- زياد)استفاده خواهد شد. اين ترموستات ها مجهزبه كليد تابستاني و زمستاني جهت عملكرد صحيح فصلي مي باشند

۸-۲-۷- مبدل هاي حرارتي

مبدل هاي حرارتي براي تهيه آبگرم كننده فن كويل ها و كويل هاي گرمايي هوارسانها استفاده مي شوند. مبدل از نوع بخار به آب ميباشد. سيستم كنترل مورد استفاده براي اين دستگاه ها دماي آب خروجي از مبدل را بر اساس تغييرات دماي هواي خارج تنظيم خواهد نمود.

۱- نكات عمومي

ظرفيت اين بيمارستان حدود۱۶۰ تخت بستري بوده كه دارای زيربنایي در حدود ۱۴۳۰۰ متر مربع می باشد این بیمارستان از ۴ طبقه روی زمین تشکیل می شود که عوامل زير در بررسي هاي تاسيسات بهداشتي مؤثر است :

• شرايط هواي محيط ( دما – رطوبت – ميزان بارندگي و … )
• وضعيت محوطه و زميني كه در آن بيمارستان احداث مي گردد .
• امكانات زيربنائي در اطراف زمين(شبكه آب –شبكه فاضلاب و شبكه گازو… )

۲- آبرساني

منظور ار آبرساني تأمين و توزيع آب سرد و گرم مصرفي براي مصارف بهداشتي و تهويه مطبوع داخل ساختمان و آبياري فضاي سبز است . اين شبكه همه لوازم بهداشتي ( معمولي و طبي ) ، آشپزخانه ، رختشويخانه ، شبكه آتش نشاني ،‌ مصارف تأسيسات گرمائي و تهويه مطبوع و شبكه آبياري فضاي سبز را تغذيه مي كند .

۲-۱- مصارف آب

۲-۱-۱- مصرف حداكثر لحظه اي

مصرف حداكثر لحظه اي آب مصرفي اساساً به تعداد لوازم بهداشتي و مصارف لحظه اي دستگاههاي طبي و وسائل و همچنين مصرف آبياري بستگي دارد . محاسبات مربوط به مصارف وسائل بهداشتي معمولي و طبي براساس واحد (FIXTURE UNIT) انجام مي گيرد . ارقام بدست آمده از اين روش صرفاً به منظور اندازه گذاري شبكه لوله كشي بكار مي رود.براي محاسبه ظرفيت مخازن وتلمبه ها اين روش كاربردي ندارد  و عموماً براي محاسبه ظرفيت مخازن آبرساني حداكثر مصرف روزانه و براي تعيين ظرفيت تلمبه ها حداكثر مصرف ساعتي در نظر گرفته مي شود .

۲-۱-۲- مصرف حداكثر روزانه

مصرف حداكثر روزانه عمدتاً در روزهاي پيك مصرف در تابستان اتفاق مي افتد . چون در اين روزها علاوه بر آن كه مصارف معمولي مانند مصارف وسائل بهداشتي و آشپزخانه و رختشويخانه وجود دارد ، مصارف سيستم تهويه مطبوع نيز در حداكثر خود بوده و مصرف عمومي بهداشتي شامل مصارف بهداشتي ، رختشويخانه و آشپزخانه براساس مندرجات كتاب ها و جزوات آمريكائي ارقام بزرگي هستند كه در كشور ما اين ارقام اتفاق نمي افتد . مطالعات انجام شده براي بيمارستان هاي ايران ارقام مختلفي را نشان مي دهد .

بطوريكه يك رقم مناسب سرانه براي بيمارستان هاي ايران تاكنون بوسيله سازمانهاي مسئول تعيين و منتشر نگرديده است . ولي آنچه كه معمولاً در نظر گرفته مي شود بين ۶۰۰ تا ۸۰۰ ليتر است كه ما در اينجا رقم ۶۰۰ ليتر را در نظر مي گيريم . اين ميزان مصرف شامل همه مصارف بهداشتي از جمله مصرف رختشويخانه مي باشد. بنابراين مصرف حداكثر روزانه بشرح زير محاسبه مي شود.

۲-۱-۲-۱- مصارف بهداشتي

باتوجه به موارد بالا مصارف روزانه بهداشتي به شرح زير ارزيابي مي شود.

مترمكعب در روز ۹۶ = ليتر در روز ۹۶٫۰۰۰= ۶۰۰×۱۶۰

۲-۱-۲-۲- مصرف ديگ بخار

مقداري از مصارف بخار مربوط به رختشويخانه ، مركز استريل معمولاً به ديگ بخار برنمي گردند و از سيستم بخار خارج مي شوند . با در نظر گرفتن تلفات مربوط به نشتي بخار در اين سيستم اين مصارف را حدود LB/HR 1800 برآورد مي نمائيم در اين صورت مقدار آب لازم برابر است با :‌

GPH 360 = 33/8 : LB/HR 3000 = مصرف آب مربوط به سيستم بخار

ليتر در ساعت ۱۳۶۲ = ۷۸۵/۳ × ۳۶۰

با فرض كاركردن سيستم هائي كه بخار مصرف مي نمايند برابر ۸ ساعت در روز

لیتر در روز                ۱۰۸۹۶ = ۸ × ۱۳۶۲ = مصرف روزانه آب مربوط به سيستم بخار

۲-۱-۲-۳ مصرف آب در برجهای خنک کن

دستگاه های تهویه مطبوع حرارت دریافتی از فضاها را در کندانسورهای هوائی یا برجهای خنک کننده به محیط خارج دفع می نمایند. همانطوریکه در بخش گرمایش، تعویض هوا و تهویه مطیوع این بیمارستان آمده است ، سیستم دفع حرارت این بیمارستان از نوع آبی( در برج خنک کننده) است. در برجهای خنک کننده آب از سه طریق تبخیر سطحی( EVAPORATION ) تخلیه بمنظور تعدیل سختی آب ( BLEED OFF ) و حمل توسط باد ( WINDAGE ) از دست می رود. که باید بوسیله شبکه آبرسانی تامین گردد. این میزان مصرف به ظرفیت برودتی دستگاهها و ساعت کارکرد آنها در روز بستگی دارد. در این بیمارستان ساعت کارکرد چیلر با توجه به دامنه زیاد تغییرات دمای روزانه حداکثر ۱۰ ساعت برآورد می گردد. با در نظر گرفتن اتلاف آب که حدود ۵/۲ درصد مقدار آب در گردش برجهای خنک کننده می باشد و میزان آب در گردش برجهای خنک کننده بر اساس   ۴ GPM/TON ،  با توجه به اینکه ظرفیت  چیلرهای  برابر ۳۸۰ تن برودتی( بار سرمائی واقعی) برآورد شده است( به بخش گرمایش، تعویض هوا و تهویه مطبوع مراجعه شود) لذا مصرف آب در برجهای خنک کننده برابر خواهد شد با:

لیتر در روز                        ۱۸۰/۸۶ = ۱۰۰: ۵/۲ × ۱۰×۶۰ ×۷۸۵/۳ ×۴×۳۸۰

متر مکعب در روز                 ۸۶ = مقدار مصرف آب در برجهای خنک کننده

چنانچه مشاهده می گرد مصرف آب در برج های خنک کننده رقم بالایی می باشد که توصیه می شود در صورت افزایش تولید و بهبود خدمات پس از فروش از خنک کننده های هوایی استفاده گردد.

۲-۱-۲-۴- ميزان مصرف آب آتش نشاني

مصارف بهداشتي تاسيساتي و آبياري مصارف روزانه محسوب مي شوند . ولي مصرف آتش نشاني مصرف اتفاقي مي باشد . سيستم آتش نشاني از نوع كمك هاي اوليه براي اين بيمارستان در نظر گرفته شده و براي خاموش كردن حريقهاي متوسط و يا جلوگيري از گسترش حريق تا هنگام آمدن ماشين هاي
آتش نشاني مورد استفاده قرار مي گيرد . براي طراحي سيستم آتش نشاني بيمارستان مورد نظر كه ارتفاع آن از زمين تا روي بام برابر ۱۷ متر مي باشد ، ازاستانداردNFPA  بعنوان كمكهاي اوليه استفاده خواهد شد . بنابراين تامين آب شبكه آتش نشاني از شبكه آبرساني ساختمان جدا خواهد بود و مقدار ذخيره آب بايد باندازه كافي براي تغذيه همزمان دو عدد از جعبه هاي آتش نشاني به مدت ۳۰ دقيقه باشد . مقدار گذر آب هر شير آتش نشاني ۱۰۰ گالن در دقيقه و فشار پشت شير ۶۵ پاند بر اینچ مربع خواهد بود . بنابراين ميزان مصرف آتش نشاني برابر ۲۰ متر مكعب محاسبه مي گردد . اين ميزان در سيستم ذخيره آب بيمارستان هميشه وجود دارد .

۲-۱-۲-۵- مصرف آبياري

مصرف آب آبياري فضاي سبز در اينگونه مناطق حدود ۵ ليتر در روز براي هر مترمربع فضاي سبز در گرمترين روزهاي تابستان مي باشد . مساحت فضاي سبز براساس نقشه هاي مقدماتي معماري حدود  ۵۰۰۰ مترمربع است . بنابراين مصرف آب آبياري فضاي سبز را در حدود ۲۵  مترمكعب در روز پیش بینی می شود که البته با پیش بینی تمهیداتی از جمله آبیاری اتوماتیک و تغییر زمان آبیاری با توجه به بحران کمبود آب این میزان کاهش چشم گیری می یابد و مورد توصیه می باشد.

۲-۱-۲-۶- مصارف ديگر

بخشي از مصارف آب صرف جبران نشتي هاي شبكه ، ميزان كم شدن آب مخازن انبساط آب شستشوي اتومبيل و مانند آن مي شود . كه ميزان آن اساساً قابل محاسبه نيست . با اينحال مي توان گفت نسبت به مصارف ديگر ناچيز است . بنابراين در محاسبات منظور نمي شود .

۲-۱-۲-۷- مصرف كل آب روزانه

با توجه به مصارف محاسبه شده در ردیف های قبلی میزان مصرف حداکثر روزانه در یک روز تابستان برابر خواهد شد با

متر مکعب در روز                                      ۲۱۸=۲۵+۸۶+۱۱+۹۶=مصرف كل آب روزانه

مصرف حداکثر روزانه اساساً در محاسبات تامین و ذخیره سازی آّب کاربرد دارد.

۲-۱-۳- مصرف حداكثر ساعتي

مصرف حداكثر ساعتي در محاسبات پمپاژ آب و شبكه اصلي توزيع آب كاربرد دارد ، مقدار آن در بيمارستان ها حدود سه برابر مصرف متوسط ساعتي است. بنابراين مصرف حداكثر ساعتي در پيك تابستاني بشرح زير خواهد بود :

متر مكعب در ساعت    ۲۵/۳۵ =۳× (۲۴÷ ۲۱۸ )

۲-۲- تامين آب

بنابراين بهترين راه تامين آب مصرفي بيمارستان دريافت انشعاب از شبكه شهر است . با توجه به مصرف كل روزانه در مواقع پيك و با توجه به شرح رديف ۲-۴ ( سيستم تامين فشار ) يك انشعاب ۲ اينچ براي تامين مصارف بيمارستاني كافي است .

۲-۳- فشار آب

در بيمارستانها هر يك از وسائل بهداشتي ( معمولي و طبي ) به يك حداقل فشار آب نياز دارند . در بين وسائل بهداشتي معمولي حداقل فشار مورد نياز دوش از همه بيشتر و برابر حدود ۸ متر ستون آب است . ارتفاع ساختمان بيمارستان از طبقه همكف تا كف طبقه سوم برابر۱۳ متر است . بنابراين اگر افت فشار شبكه داخلي را ۵ متر منظور نمائيم حداقل فشار مورد نياز در تراز همكف بيمارستان جهت لوازم بهداشتي معمولي ۲۶ متر ستون آب است . ولي به منظور تامين فشار آتش نشاني كه احتياج به فشار كار بيشتري دارند ، ( مراجعه به فصل ۸ ) فشار در تراز همكف بيمارستان را برابر ۷۰ متر ستون آب نياز مي باشد.

۲-۴- سيستم تامين فشار

حداقل فشار مورد نياز را به سه طريق مي توان تامين نمود :

۲-۴-۱- دريافت انشعاب مستقيم از شبكه شهري

در صورتيكه فشار آب شهر در محل موتورخانه مركزي قادر به تامين حداقل فشار مورد نياز باشد ، در آن صورت دريافت انشعاب مستقيم از شبكه شهري در مقايسه با ساير روش هاي تامين فشار آب قابل طرح خواهد بود . با اين حال دريافت انشعاب مستقيم از شبكه شهري چند اشكال قابل توجه را به همراه دارد . اولاً اندازه انشعاب آب زيادتر شده ( حدود ۳ تا ۴ اينچ ) و مبلغ حق انشعاب به ميزان قابل ملاحظه اي افزايش خواهد يافت . ثانياً در اينحالت پيك مصرف بيمارستان بر شبكه شهر اثر گذاشته و فشار آب را در شبكه شهري متناسباً كاهش مي دهد . ثالثاً ‌هيچ اعتمادي به تامين حداقل فشار مورد نياز در همه ساعات روز وجود ندارد حتي اگر سازمان آب شهر تامين اين حداقل فشار را كتباً تعهد نمايد . و از همه مهمتر آنكه اگر انشعاب مستقيم از شبكه شهري گرفته شود ، در صورت بروز عيب در شبكه و قطع جريان آب بيمارستان هم قطع خواهد شد .

بنابراين از دريافت انشعاب مستقيم از شبكه شهري ( حتي اگر سازمان آب محل ، تامين حداقل فشار مورد نياز را تعهد نمايد ) صرفنظر گردد .

۲-۴-۲- استفاده از مخزن مرتفع

استفاده از مخزن مرتفع به دو صورت قابل پيش بيني است : اول اتصال مستقيم آب از شبكه شهري به مخزن هوائي به منظور پركردن آن ، در اين صورت ظرفيت مخزن هوائي براي مصرف دو ساعت حداكثر مصرف ساعتي محاسبه و منظور مي شود . در اين حالت معايب شيوه دريافت انشعاب مستقيم تاحدودي تعديل مي شود . ولي بهرحال از نظر ظرفيت مخزن هوائي ، چه از نظر تامين شدن حداقل فشار مورد نياز و چه از نظر سرمايه گذاري اوليه داراي امتياز تعيين كننده اي نمي باشد .

دوم : دريافت انشعاب از شبكه شهري متناسب با متوسط مصرفي ساعتي به منظور پركردن مخزن زميني و سپس پمپاژ آن به مخزن هوائي به منظور تامين حداقل فشار مورد نياز در اينجالت ظرفيت مخزن زميني براي يك روز مصرف حداكثر روزانه محاسبه و منظور مي شود. دراين روش همه معايب روش (۶-۴-۱) برطرف شده و از نظر فني سيستم قابل اطميناني بدست مي آيد . اضافه مي نمايد در اين روش تغييرات فشار در شبكه و در حد چند متر محدود مي شود در اين روش سرمايه گذاري اوليه بيشتر از روش (۶-۴-۳) كه در پائين شرح داده خواهد شد مي باشد .ارتفاع منبع از سطح زمين و محدوديت در فضاي محوطه و یا قرار دادن آن روی بام بيمارستان از عواملي است كه از انتخاب آن خود داري مي شود.

۲-۴-۳- استفاده از بوستر پمپ آبرساني

در اين روش يك انشعاب  آب متناسب با متوسط مصرف ساعتي از شبكه شهري به منظور ذخيره سازي و پركردن مخزن آب زميني اخذ مي گردد . و سپس يك سيستم بوستر پمپ آب را از مخزن زميني به شبكه توزيع پمپاژ مي كند و به اين ترتيب فشار مورد لزوم در شبكه ايجاد مي شود . در اينحال نيز ظرفيت مخزن زميني براي يك روز مصرف حداكثر روزانه محاسبه و مي شود . سيستم بوستر پمپ شامل دو يا چند پمپ است كه براساس ميزان مصرف به ترتيب وارد كار شده و يا خاموش مي شوند . فرامين لازم جهت روشن و خاموش شدن پمپ ها توسط يك سيستم كنترل و تابلوي كنترل مربوطه انجام مي گيرد . در اين روش تغييرات فشار آب در شبكه نسبتاً زياد و در حدود يك اتمسفر است . اين سيستم به جهت ارزاني اجزا آن و سادگي نسبي كنترل مي تواند در ساختمانهائي كه احتياج به تامين فشار آب دارند بكار رود. اين سيستم نيز در مواقع قطع برق نمي تواند فشار سيستم را ثابت نگهدارد، لذا لازم است كه حتماً‌ براي آن برق اضطراري در نظر گرفته شود.

۲-۴-۴- انتخاب سيستم تامين فشار

با توجه به مطالب ذكر شده در بالا جهت تامين فشار آب بيمارستان ، استفاده از منبع آب زميني جهت ذخيره و سيستم بوستر پمپ آبرساني جهت تامين فشار استفاده مي شود.

۲-۴-۵- شبكه توزيع آب

شبكه توزيع آب از محل تلمبه خانه شروع شده و به مصرف كننده ها ختم مي شود . اين شبكه شامل يك انشعاب آب اصلي جهت مصارف آبرساني است كه از منبع زميني وارد موتورخانه شده و از آنجا به سمت مصرف كنندهها توزيع می گردد . سيستم آتش نشاني چنانكه در بخش مربوطه آمده است ، داراي سيستم مستقل براي افزايش شيب مي باشد . لوله هاي اصلي آب سرد و گرم و برگشت آبگرم مصرفي داخل ساختمان بيمارستان، حتي الامكان در زير سقف طبقه همکف و لوله هاي فرعي پس از عبور از رايزرها در داخل سقف هاي كاذب اجرا   مي شود . انشعابات عمودي از سقف كاذب به مصرف كننده ها به صورت توي كار اجرا مي شود .

۲-۴-۶- مشخصات بوسترپمپ تامين فشار آب

تعداد پمپ ها سه عدد و ظرفيت آبدهي هر كدام برابر ۵۰ درصد جريان حداكثر ساعتي يعني ۲۷ مترمكعب در ساعت در نظر گرفته خواهد شد . ارتفاع آبدهي با احتساب افت فشار مسیر، ارتفاع ساختمان و فشار خروجی حدود ۲۶ متر ستون آب در نظر گرفته مي شود . يكي از پمپ ها به صورت ذخيره كامل است . فرمان قطع و وصل پمپ ها از تابلو كنترل سيستم بوستر پمپ خواهد بود .

براي تامين آب و فشار سيستم آتش نشاني دو دستگاه پمپ هريك با جريان ۱۰۰ گالن در دقيقه و ارتفاع ۷۰ متر پيش بيني مي شود.

۲-۴-۷- شرح سيستم تامين فشار آب

از مطالب ارائه شده نتيجه مي شود كه سيستم تامين فشار آب شامل موارد زير مي باشد :

• دو منبع زميني بتني هر يك به حجم مفيد ۱۰۰ مترمكعب
• تلمبه خانه آب داراي سه عدد پمپ ( يكي رزرو ) از نوع زميني ، پروانه چدني ، شفت از نوع استيل و آب بندي مكانيكي براي آب مصرفي.
• يك دستگاه كلر زن محلولي با پمپ ديافراگمي به منظور كلرزني آب ورودي به منبع  به ظرفيت مناسب همراه با دو مخزن پلاستيكي جهت تهيه محلول كلر ۵ درصد.
• يك دستگاه تابلو كنترل كه با پائين آمدن فشار پمپ ها را به ترتيب زماني شروع به روشن شدن مي نمايد.
• يك عدد مخزن آب نوع ديافراگمي كه براي مصارف بسيار كم مورد استفاده قرار مي گيرد.

در هـــر يك از مخازن ( زميني) دو عدد الكترود كنترل سطح آب ، يكي الكترود سطح بالا و ديگري الكترود سطح پائين قرار دارند .  اين الكترودها در منبع زميني به شير سولونوئيدي  OFF و ON مي دهند . همچنين در هر دو منبع زميني الكترودهايي جهت اعلام خبر براي اطلاع از پائين و بالا آمدن بيشتر از مقدار مجاز اب در نظر گرفته خواهد شد. پمپ هاي مصرف بايد مجهز به كليد تعويض كننده CHANCE OVER باشند .

۲-۴-۸- تصفيه بيولوژيك آب

تصفيه بيولوژيك آب به منظور حذف ميكروارگانيسم ها و موجودات تك ياخته اي يا انگلي آب صورت مي گيرد بطوريكه از نظر بهداشتي قابليت شرب يافته و در مصارف بهداشتي قابل استفاده گردد . معمولاً ذخيره سازي آب (‌حتي اگر از شبكه آب شهر كه ضد عفوني شده است استفاده گردد ) ضدعفوني مجدد آن را ضروري مي سازد . ضدعفوني و تصفيه بيولوژيك آب معمولاً‌ بوسيله كلرزني انجام مي گيرد . معمول ترين روش كلرزني استفاده از دستگاه كلرزني (CHLORINATOR) است كه بدو صورت گازي و مايعي وجود دارد . دستگاه كلرزني سر راه لوله اصلي مصرف آب قرار گرفته و با تزريق كلر به نسبت گذر حجمي آب (دبي) عمل ضدعفوني انجام مي گيرد .

۲-۵- آبگرم مصرفي

شبكه آبگرم مصرفي از نظر مشخصات فشار آب مانند شبكه آب سرد مصرفي است . دماي آبگرم مصرفي در مصارف گوناگون متفاوت است . مثلا براي شستشوي نوزاد و بخش كودكان دماي آبگرم مصرفي بايد حدود ۱۰۵ درجه فارنهايت باشد و دماي آبگرم مصرفي در ماشين هاي شستشو مانند ظرفشوئي و رختشوئي بايد حدود ۱۸۰ درجه فارنهايت باشد تهيه آب گرم با دماهاي گوناگون در بيمارستان از نظر سرمايه گذاري اوليه و پيچيده شدن سيستم به صرفه و صلاح نيست .

بنابراين معمول این است كه آبگرم مصرفي را با دماي ۱۴۰ درجه فارنهايت در يك يا چند مخزن تهيه و از آنجا به نقاط مصرف توزيع مي كنند . در اين صورت با كمك شيرهاي مخلوط ( معمولي يا ترموستاتيكي )‌دماي مطلوب را در نقاط مصرف بدست مي آورند . براي مصارف آبگرم مصرفي با دماي ۱۸۰ درجه فارنهايت معمولا در ماشين هاي شستشو يك كويل برقي يا بخاري نصب مي كنند، و در مخزن آن ماشين ، آب را تا دماي مطلوب افزايش مي دهند . در بعضي ماشينها اين افزايش دما ر ا با تزريق مستقيم بخار به آب ( سيستم اختلاط ) انجام مي دهند .

به هر حال در ماشين هاي شستشو اين سيستم گرمايش آبگرم مصرفي ( كه معمولا براي ضد عفوني بكار مي رود )‌بدليل نياز به تثبيت دماي آن ضروري مي باشد .

مصارف آبگرم مصرفي شامل موارد زير است :

۲-۵-۱- آبگرم مصرفي در لوازم بهداشتي ( معمولي و طبي )

تاكنون در هيچ نشريه معتبري مصرف سرانه آبگرم بيمارستان ها داده نشده است كتاب ASHRAE جلد SYSTEM مصرف ساعتي لوازم بهداشتي و طبي را براساس مصرف آبگرم در ساعت براي هر يك از اين لوازم بدست مي دهد كه برحسب نوع كاربرد ساختمان متفاوت است . بنابراين مصارف عمومي بيمارستان با توجه به نقشه هاي مقدماتي معماري برابر حدود ۴۵۰۰ گالن در ساعت محاسبه مي گردد. در كتاب نامبرده ضريب همزماني براي بيمارستان ۲۵/۰ و ضريب ذخيره ۶/۰ پيشنهاد شده است . با اين حساب مقدار مصرف آبگرم با در نظر گرفتن ضريب همزماني برابر ۱۱۲۵ گالن در ساعت و مقدار ذخيره با در نظر گرفتن ضريب ذخيره و ضريب حجم قابل مصرف ۷/۰ برابر ۹۶۵ گالن خواهد شد .

۲-۵-۲- مصرف ساعتي آبگرم در آشپزخانه

در كتاب نامبرده مقدار مصرف آشپزخانه حدود ۵/۱ گالن در ساعت براي هر خوراك پيشنهاد شده است . اگر ضريب پذيرش تخت هاي بيمارستان را ۱۰۰ درصد و مقدار پرسنل بيمارستان كه از نهار استفاده مي كنند را ۷۰ نفر در نظر گيريم حداكثر تعداد افرادي كه در يك وعده از غذا استفاده مي كنند هنگام نهار به شرح زير است .

نفر                          ۲۵۰= ۹۰ + ۱۶۰

بنابراين كل ميزان آبگرم هر وعده غذا كه در يك ساعت مصرف مي شود يعني مصرف ساعتي آبگرم آشپزخانه بيمارستان به شرح زير است .

گالن در ساعت            ۳۷۵ = ۵/۱ × ۲۵۰

با اعمال ۶/۰ ضريب ذخيره سازي و ۷/۰ ضريب حجم قابل مصرف ذخيره آب ۱۴۰ درجة فارنهايت برابر ۳۲۲ گالن خواهد شد .

۲-۵-۳- مصرف ساعتي آبگرم در رختشويخانه

در كتاب نامبرده مصرف آبگرم رختشويخانه برابر ۵/۲ گالن در ساعت به ازاء هر پوند بار خشك رختشويخانه پيشنهاد شده است . بار رخت خشك رختشويخانه اين بيمارستان بر مبناي ۴ كيلوگرم بر هر تخت در روز برابر ۶۴۰ كيلوگرم در روز و بر مبناي۳۶ ساعت كاركرد در هفته ۱۲۵ کيلوگرم در ساعت(۲۷۵ پوند در ساعت ) برآورد مي شود . بنابراين مصرف آبگرم ساعتي در رختشويخانه برابر خواهد شد با :

گالن در ساعت            ۶۸۷ = ۵/۲ × ۲۷۵

با اعمال ۶/۰ ضريب ذخيره سازي و ۷/۰ ضريب حجم قابل مصرف ذخيره آب ۱۴۰ درجة فارنهايت برابر ۵۸۸ گالن خواهد شد .

۲-۵-۴- محاسبه ظرفيت مخازن آبگرم مصرفي

ظرفيت مخزن آبگرم مصرفي از جمع ذخاير آبگرم جهت مصرف بهداشتي و آشپزخانه و رختشويخانه بدست مي آيد . لذا ظرفيت مخازن آبگرم مصرفي برابر است با :

ليتر ۷۰۸۷ = گالن ۱۸۷۵ = ۵۸۸ + ۳۲۲ + ۹۶۵

جهت تامين آبگرم مصرفي سه عدد دستگاه مخزن   ذخيره به ظرفيت ۲۵۰۰ ليتر درنظر مي گيريم .

۲-۵-۵- ظرفيت گرمائي مخازن آبگرم مصرفي

ظرفيت گرمائي آبگرم مصرفي براساس حداكثر مصارف ساعتي محاسبه مي شود . جمع حداكثر مصارف ساعتي به شرح زير است :

گالن در ساعت ۲۱۸۷ = ۶۸۷ + ۳۷۵ + ۱۱۲۵

معمولاً درمحاسبات ظرفيت مخازن آبگرم مصرفي دماي آبگرم ورودي را ۴۰ درجه فارنهايت منظور مي كنند . بنابراين گرماي مورد نياز جهت مخازن آبگرم مصرفي برابر خواهد بود با :

بي تي يو در ساعت                ۱٫۸۲۱٫۷۷۱ = (۴۰-۱۴۰) × ۳۳/۸ × ۲۱۸۷

۲-۵-۶- برگشت آبگرم مصرفي

يك شبكه لوله كشي برگشت آبگرم مصرفي ، آبگرم را در پشت شيرهاي بهداشتي و در نقاط مصرف آماده و در دسترس قرار مي دهد . جريان آبگرم مصرفي به وسيله يك تلمبه گردش آبگرم مصرفي انجام مي پذيرد .

ظرفيت آبدهي تلمبه براساس يك گالن در دقيقه به ازاء هر ۲۰ واحد بهداشتي و ارتفاع آن براساس افت فشار مسير گردش آب در حاليكه واحدهاي بهداشتي بسته باشند محاسبه و انتخاب مي گردد . روش ديگر تعيين ظرفيت تلمبه گردش آبگرم مصرفي محاسبه افت حرارتي لوله هاي آب گرم مصرفي است . در شبكه لوله كشي آبگرم مصرفي اگر لوله ها عايقكاري شده باشند ، ( در اين طرح همه لوله هاي آبگرم مصرفي و برگشت آبگرم مصرفي عايقكاري خواهد شد ) در هر متر طول لوله حدود ۳۰ بي تي يو در ساعت حرارت تلف مي گردد . با محاسبه طول كل لوله هاي آبگرم و برگشت و احتساب ۱۰۰۰۰ بي تي يو براي هر گالن ، ظرفيت آبدهي تلمبه گردش آبگرم مصرفي محاسبه مي شود .

۲-۶- مصالح

مصالحي كه در آبرساني بكار مي رود شامل موارد زير است :

۲-۶-۱- لوازم بهداشتي

لوازم بهداشتي دو دسته اند :

دسته اول : لوازم بهداشتي طبي مانند سينك اسكراب ، كلينيكال سينك ، سينك شستشوي نوزاد ، سينگ باريم و گچ گيري و مانند آن جزئي از تجهيزات محسوب مي شود .

دسته دوم : لوازم بهداشتي معمولي مانند دستشوئي ، توالت ، دوش ، سينك‌ آبدارخانه ها و مانند آنست كه در اين گزارش منظور مي باشد . اين وسائل تماماً از توليد داخلي انتخاب مي شود . دستشوئي وتوالت از چيني سفيد ، وان از جنس فایبر گلاس يا فولاد لعابدار سفيد، زیر دوشی و جارو شوي از مصالح بنائي ، كف شورها تماماً از جنس چدن انتخاب مي شوند .

۲-۶-۲-  لوله ها

در انتخاب لوله ها فشار كار سيستم و عمر متوسط آن كه با سرعت آب در لوله ها ارتباط دارد ، مورد نظر قرار مي گيرد . فشار آب سيستم در اين طرح ۲۶ متر ستون آب محاسبه شده است . لوله هاي فولادي گالوانيزه با وزن متوسط در كارخانه در فشار ۵۰ اتمسفر آزمايش مي شود و حداكثر فشار كار مجاز آن ۱۰ اتمسفر است . بنابراين لوله هاي مذكور براي شبكه آبرساني كاملاً قابل استفاده است . در لوله كشي ها اساساً اتصالات نقاط ضعيف تر شبكه محسوب مي شوند . به هر حال لوله هاي گالوانيزه با وزن متوسط در استاندارد ۲۴۴۰ DIN و يا ۱۳۸۷ BS و فيتينگ هاي مناسب آن مانند فيتينگ هاي چدني ( ماليبل ) براي اين منظور مناسب است فيتينگ هاي گالوانيزه كه از نظر فشار كار متناسب با لوله هاي مذكور باشد نيز قابل قبول است . سطوح خارجي لوله هاي آب گرم مصرفي ( رفت و برگشت ) با عايق گرمائي به ضخامت مناسب عايق كاري خواهد شد .

۲-۶-۳- شيرآلات

شيرآلات بر دو دسته اند :

دسته اول شيرهاي بهداشتي كه روي دستشوئي ها، لگن هاي شستشو و مانند آن نصب مي شوند. شيرهاي پيسوار و دوش ها نيز جزو اين دسته طبقه بندي مي شوند. جنس اين شيرها برنجي و باروكش كرومه انتخاب مي شوند . نوع آنها ممكن است تكي يا مخلوط باشد. شيرهاي دستشوئي طبي با فرمان آرنجي انتخاب مي گردد. دسته دوم شيرهاي قطع و وصل هستند كه در مسير لوله كشي ها و براي قطع و وصل انشعابات يا بخشي از شبكه بكار مي روند. جنس اين شيرها تا اندازه ۲ اينج از جنس برنج و از ۵/۲ اينچ و بزرگتر از آن، از جنس چدني انتخاب مي شوند. اجزاء داخل شيرهاي چدني از جنس برنج انتخاب مي شود. اتصال شيرهاي برنجي دنده اي و اتصال شيرهاي چدني فلنجي انتخاب مي شوند. فلنج مقابل اين شيرها از نوع دنده اي انتخاب مي گردد .

اصول و ضوابط طراحی بیمارستان

مرضیه ابراهیمی